Anayasalarda insan hak ve özgürlüklerinin tanınması sorunu

Abstract

Bu çalışmada, çeşitli düşünce sistemlerinde oluşan ve gelişen insan hak ve özgürlükleri düşüncesinin siyasi, ekonomik, bilimsel, dinsel ve toplumsal olaylarının etkisiyle, dünyada ve Türkiye'de hukuk belgelerindeki evrimleşmesi süreci incelenmiştir. Bu evrimleşme süreci içinde yer alan II. Dünya Savaşı'ndaki insan hak ve özgürlüklerin ihlâlleri nedeniyle ortaya çıkan uluslararası sözleşmelerde ve anayasalarda insan onuru ilkesine yapılan vurgu bu çalışmada araştırılmıştır. İnsan hak ve özgürlüklerin soyut ve belirsiz nitelikli düşünce sisteminden, somut ve hayata uygulanabilen normlar olarak uluslararası platformda imzalanan sözleşme metinlerine ve Anayasa normları olarak devletlerin ulusal hukuk sistemlerine aktarılması; başka bir deyişle insan hak ve özgürlüklerin devletlerin ulusal ve uluslararası pozitif hukukunda tanımlanma ve tanınma süreci incelenmiş; ilgili hak veya özgürlüğün koruduğu alanın ve norm alanlarının tespiti ile norm somutlaştırılması süreçleri araştırılmıştır. İnsan hak ve özgürlüklerinin dinamik yapısı ele alınarak anayasa metinlerinde hak veya özgürlük normu olarak yer almayan pozitif hukukta tanınmamış ya da insan hak ve özgürlüklere dair tartışmalı olan ötanazi, kürtaj, unutulma hakkı, vicdani red, bilimsel ve tıbbi gelişmelerin sonucunda insan hakları ihlâlleri gibi konular değerlendirilmiştir.

In this study, the thought of human rights and freedoms in various thought systems with the impact of political, economic, scientific, religious and social events, the evolution of the legal documentation process in the world and Turkey are examined. Due to violations of human rights and freedoms in World War II, in this process of evolution, the emphasis on the principle of human dignity in the emerging international conventions and constitutions has been investigated in this study. From an abstract and unclear thinking system of human rights and freedoms, to concrete and as norms applicable to life transferring the treaties were signed in the international platforms and national legal systems of states as constitutional norms; in other words, in other words, in national and international positive law of states the process of identification and recognition of human rights and freedoms are examined; processes of determination of the area of protection and norm areas and norm concretization by the right or freedom are investigated. Considering the dynamic structure of human rights and freedoms are evaluated that not included as the norm of rights or freedom in constitutional texts unrecognized in positive law controversial about human rights and freedoms issues such as euthanasia, abortion, right to be forgotten, conscientious objection, human rights violations as a result of scientific and medical developments.