Gürcüceye geçen Türkçe kelimeler üzerine gürcistan`da yapılan çalışmalar

Abstract

Dil, kültürün en güçlü aynı zamanda en değişken ögesidir. Her ulusun tarihi, maddi ve manevi kültürü, dili diğer uluslarla temas ederek gelişmektedir. Kaynaklara göre, Gürcistan-Türkiye arasındaki ilk ilişkiler IV-XXI. yüzyıllar arasına dayanmaktadır. Kaynaklar Gürcülerin, Kuzey Kafkasya'da yaşayan Türk kökenli Hunlar, Hazarlar ve Kıpçaklar'la sıkı bağlantıları olduğunu göstermektedir. Zaman içinde Gürcüceye farklı alanlarda çok sayıda Türkçe kelime girmiştir. Her iki dilin birbirinden çok farklı bir yapısı ve işleme sistemi vardır. Bu nedenle Türkçeden geçen kelimeler de Gürcücenin ses yapısına uymuş, anlamsal değişikliklere uğramış, anlam genişlemeleri ya da daralmaları ortaya çıkmıştır. Gürcü dilbilimcilere göre Gürcüceye başka dillerden geçen kelimeler; anlamsal özlerine, kullanım alanlarına, Gürcüce dilsel alışkanlıklara göre ve Gürcü realiteye uygun olarak değişmektedir. Bu çalışma Gürcüce ile Türkçe arasında tarihî, sosyal, ekonomik, siyasal ve edebî ilişkilerle gelişen dilsel alış verişin bir sonucu olan `Gürcücedeki Türkçe kelimeler ve bu konuda yapılan çalışmalar`ı kapsamaktadır. Amacımız, Gürcüceye geçen Türkçe kelimeleri sadece liste olarak vermek değil; bu kelimeler üzerinde Gürcistan'da yapılan çalışmaları da incelemektir. Bugüne kadar Gürcistan'da `Gürcüceye Geçen Türkçe Kelimeler` konusunda yapılmış olan tüm çalışmalar; amacına, yöntemine ve kapsamına göre incelenecektir. Böylelikle Türkçe-Gürcüce konusunda çok az sayıda bulunan Türkçe yazılmış kaynaklara bir katkı sağlanması umut edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Türkçe – Gürcüce ilişkiler, dilsel alış veriş, onomatik, toponimi.

Language is the most powerful but also the most variable element of culture. Each nation's history, material and spiritual culture, language is developing into contact with other nations. According to sources, the first relations between Georgia and Turkey are based on IV-XXI centuries. Resources shows that Georgian nation had close relations with Turkish tribes, like Huns, Khazars and Kivchags, who was living in the north Caucasia. In time to Georgian language, to the different areas has entered many Turkish words. Both languages have very different structure and processing system. Therefore, words from the Turkish have complied with the sound structure of the Georgian, these word suffered semantic changes, expansions or contraction of meaning has emerged. According to Georgian linguists, the word from different languages passing to Georgian varies; according to the semantic essence, space of the use, Georgian linguistic habits and according to the Georgian reality.This study, with historical, social, economic, political and literary relations, developing linguistic exchanges between Georgian and Turkish includes result `Conducted Studies on Turkish Words in Georgian''. Our purpose is not only making vocabulary from Turkish to Georgian, as a list of words but the purpose is to examine the conducted studies in on Turkish words in Georgian. Until today in Georgia, all studies, that have been made about `The Turkish Words entered to Georgian Language''; will be examined according to the purpose, extent and method. Thereby it is hoped, that a small number of Turkish resources which were written about Georgian-Turkish will be contributed.Keywords: relations between Georgia and Turkey, linguistic exchanges, onomastic, toponimy.