Zihin özürlü çocuk annelerinin aile özelliklerine ilişkin algılamaları ile çeşitli ailesel değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma ile zihin özürlü çocuk annelerinin (a) ailelerindeki dayanışma ve paytaşımailişkin algılama düzeylerini, (b) ailelerindeki sorumluluk ve sorunlara ilişkin algılamadüzeylerini ortaya koymak; ayrıca, bu düzeylerle annelerin, ailelerinin ve zihin özürlüçocuklarının demografik özellikleri arasında ilişki olup olmadığını belirlemekamaçlanmıştır. Araştırma, 2000-2001 Öğretim Yılı'nda Eskişehir ili merkezinde zihinözüdülere hizmet veren dört özel ve resmi kuruma devam eden 195 öğrencinin annesiüzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma, durum saptama türünde; aynı zamanda,değişkenler arasında ilişki aramaya yönelik bağıntısal bir çalışmadır. Zihin özürlü çocukannelerinin ailelerine ilişkin algılama düzeyleriyle ilgili veriler, `Aile Özellikleri Ölçeği`ile, anneler ve zihin özürlü çocukların demografik özelliklerine ilişkin veriler ıse,`Demografik Özellikleri Belirleme Formu` ile toplanmıştır.Araştırmada elde edilen bulgulara dayalı olarak, zihin özürlü çocuk annelerininailelerindeki dayanışma ve paytaşıma ilişkin algılama düzeylerinin yüksek/olumlu;ailelerindeki sorumluluk ve sorunlara ilişkin algılama düzeylerinin düşük/olumsuz olduğusöylenebilir. Araştırma bulguları doğrultusunda, zihin özürlü çocuk annelerininailelerindeki dayanışma ve paylaşıma ilişkin, ailelerindeki sorumluluk ve sorunlara ilişkinalgılama düzeyleriyle ailelerinin ve kendilerinin demografik özellikleri arasında ilişkiolmadığı; zihin özürlü çocukların yaşları arttıkça anneterin ailelerindeki sorumluluk vesorunlara ilişkin algılama düzeylerinin de arttığı, dolayısıyla, ailelerindeki sorumluluk vesorunlara ilişkin algılamalarının daha olumlu nitelik kazandığı; zihin özürlü çocuklarınbir hafta boyunca eğitim aldıkları süre arttıkça anneterin ailelerindeki dayanışma vepaylaşıma ilişkin algılama düzeylerinin azaldığı, dolayısıyla, ailelerindeki dayanışma vepaylaşıma ilişkin algılamalarının olumsuzlaştığı sonucuna varılmıştır.

The purpose ofthe present study was to examine the mothers' perception levels about (a)support and sharing among family members, (b) responsibilities and problems in theirfamilies. Moreover, it is examined whether or not there is a correlation between theperception levels of mothers and familys', mothers' and children's demographicalvariables. This study was conducted with 195 mothers who have children with mentalretardation. These mothers were selected from four private and public special schoolswhere their children with mental retardation attended during 2000-2001 school year. Thedesign of this study was descriptive and correlational as well. Two instruments were usedto examine above the purposes. The mothers' perception levels were analysed by usingthe `Family Characteristics Scale` and the mothers' and children's demographicalcharacteristics were examined by using the `Questionnaire for DemographicalCharacteristics`.The results of the study showed that the mothers' perception levels for support andsharing among the family members were high and the in perception levels forresponsibilities and problems were low. The fındings reflect that there is no relationshipbetween mothers' demographics and their perception levels for support and sharingamong family members and responsibilities and problems. The perception levels forresponsibilities and problems increase when their children become older. So, it can bestated that the mothers' perception levels for responsibilities and problems would bepositive. It is also seen that when the weekly education hours increase, the mothers'perception levels for support and sharing among family members decrease. So, it can besaid that the mothers' perception levels of support and sharing among family memberswere getting negative.