Zihin engelli öğrencilerin öğretim programlarında günlük yaşam becerilerine yer verilme durumlarının belirlenmesi

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZÜ ZİHİN ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA GÜNLÜK YAŞAM BECERİLERİNE YER VERİLME DURUMLARININ BELİRLENMESİ Sevilay DÜNDAR Özel Eğitim Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Şubat 2002 Danışman: Yard.Doç.Dr. Atilla CAVKAYTAR Bu araştırma ile özel rehabilitasyon merkezlerine devam eden zihin engelli öğrencilerin öğretim programlarında günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine yer verilme durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2000-2001 Öğretim Yılı'nda Eskişehir ili merkezinde Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu' na bağlı olarak zihin engellilere özel eğitim hizmeti sunan iki özel rehabilitasyon merkezine devam eden 118 zihin engelli öğrenci ve bu iki merkezde çalışan 7 özel eğitim öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma durum saptamaya yönelik betimsel bir çalışmadır. Zihin engelli öğrencilerin doğum tarihi, cinsiyeti ve okul kayıtlarındaki zeka düzeylerine ilişkin bilgiler `Çocuğun Kimliğine İlişkin Bilgi Formu` ile, öğretmenlerin kimlik bilgileri ve eğitimlerine ilişkin bilgiler `Kişisel Bilgi Formu` ile, zihin engelli öğrencilerin öğretim programlarında günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine yer verilme durumlarının belirlenmesine ilişkin bilgiler `Öğretmen Görüşlerini Belirleme Aracı` ile öğretmenlerden elde edilmiştir.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, zihin engelli öğrencilerin büyük çoğunluğunda günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine genel olarak hiç yer verilmediği görülmüştür. Günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine yer verilme sıklıklarının öğrencilerin zeka düzeylerine göre dağılımlarında ufak da olsa farklılıklar görülmekle birlikte, eğitilebilir ve öğretilebilir düzeyde zihin engelli öğrencilerin büyük çoğunluğunda günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine hiç yer verilmediği, ağır derecede zihin engelli öğrencilerin büyük çoğunluğunda günlük yaşam becerilerinin öğretimi etkinliklerine pek az yer verildiği sonucu elde edilmiştir. m

ABSTRACT DETERMINING THE GIVING PLACE OF DAILY LIFE SKILLS OF MENTALLY RETARTED STUDENTS IN THEIR EDUCATION PROGRAMMES Sevilay DÜNDAR Special Education Teachers Anadolu University, Institute of Educational Sciences, February 2002 Advisor: AssocProf. Atilla CAVKAYTAR By the help of this research, it's aimed to determine the daily life skills' taking place of mentally retarted students in their education programmes. This research is done in 2000-2001 school year in Eskişehir. They worked with 118 mentally retarted students and 7 special education teachers in two rehabilitation centers which are connected to The Prime Ministry Social Services and Child Protection Institution and give service to mentally retarted students. The research is a descriptive study which is about determining the condition. In `The Information Form of The Child's Identity` we see dates of birth, sexes and intellectual levels of mentally retarted students. In `Personal Information Form` we see the teachers' identity and educational background information. And lastly, in `The Tool of Determination` of the Teachers' opinions we see the information about the daily life skills' taking place of mentally retarted students in their education programmes. By the help of the results of this research, in education programmes of mentally retarted students we see that most of self-care skills were given to the students. However, some educational activities such as daily life skills weren't given to the students. IVIn most of the teaching programs of educable and trainable children with mental retardation daily living skills teaching doesn't take part at all but when the training programs of children with severe mental retardation are examined, it can be seen that daily living skills take part very briefly.