Otistik çocuklara söylenen komutun yerine getirilmesi becerisinin öğretiminde ipucunun giderek azaltılmasıyla öğretimin etkililiği

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZÜ OTİSTİK ÇOCUKLARA SÖYLENEN KOMUTUN YERİNE GETİRİLMESİ BECERİSİNİN ÖĞRETİMİNDE İPUCUNUN GİDEREK AZALTILMASIYLA ÖĞRETİMİN ETKİLİLİĞİ Tolga CANAY Özel Eğitim Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eylül 2003 Danışman : Yrd. Doç. Dr. E. Sema Batu Bu araştırmada, tek-denekli araştırma modellerinden denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılarak otistik çocuklara söylenen komutun yerine getirilmesi becerisinin öğretiminde ipucunun giderek azaltılmasıyla öğretimin etkililiği araştırılmıştır. Bununla birlikte ipucunun giderek azaltılmasıyla öğretimin araç-gereçler arası genelleme etkisi ve uygulama tamamlandıktan bir ve üç hafta sonra izleme etkisi de incelenmiştir. Araştırma, İçgörü Çocuk ve Genç Danışmanlık Merkezi'nde grup eğitimine devam etmekte olan ve otistik özellikler gösteren üç denekle yürütülmüştür. Araştırmada, her deneğe üç komut öğretilmiştir. Oturumların tümü bire bir öğretim düzenlemesi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplamak için, yoklama, izleme ve genelleme oturumları veri toplama formu, ipucunun giderek azaltılmasıyla öğretim veri toplama formu ve ipucunun giderek azaltılmasıyla öğretim uygulama güvenirliği formu kullanılmıştır. İpucunun giderek azaltılmasıyla öğretimin etkililiğini belirlemek için grafiksel analiz yapılmıştır. Öğretim oturumlarının tümünde doğru tepkilerin tamamı pekiştirilmiştir. Yanlış tepkiler ise, görmezden gelinmiştir.

IV ABSTRACT THE EFFECTIVENESS OF MOST TO LEAST PROMPTING ON TEACHING TO COMPLETE BASIC DIRECTIONS TO CHILDREN WITH AUTISM Tolga CANAY Special Education Major Graduate School of Educational Sciences, September 2003 Advisor: Assis. Prof. E. Sema BATU The purpose of the present study was to examine the effectiveness of most to least prompting on teaching to complete basic directions to children with autism. Multiple probe design across participants was used in order to conduct the study. Besides, generalization data across materials and maintenance data one and three weeks after the intervention was completed were collected. The study was conducted with three children with autism who were attending to İçgörü Child and Youngs Consultation Center. During the study each participant was taught three basic directions. All the intervention sessions were conducted on a one to one basis. Generalization data were collected via pre and post-tests. In order to collect the data of the study probe, maintenance and generalization data sheets, most to least prompting data sheets, and reliability data collection sheets were used. For examining the effectiveness of most to least prompting, graph analysis was used. During intervention, all the correct responses of the participants were praised and incorrect responses were ignored by the researcher. The results of the study revealed that most to least prompting was found to be effective differently for different participants. Also maintenance and generalization sessions were found to be effective on teaching to complete basic directions to children with autism.