Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki

Abstract

It 4 «4 11 DOKTORA TEZ OZU OKUL MÜDÜRLERİNİN İLETİŞİM BECERİLERİ İLE OKUL KÜLTÜRÜ ARASINDAKİ İLİŞKİ Yücel ŞİMŞEK Eğitim Bilimleri (Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi) Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mart 2003 Danışman: Prof. Dr. Coşkun BAYRAK Bu araştırma ile öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığına yönelik genel ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmen görüşlerinin belirlenmesi ve böyle bir ilişki olması durumunda bu ilişkinin öğretmenlerin cinsiyet, eğitim düzeyi, mesleki kıdem ve bulundukları okuldaki görev sürelerine göre farklılık gösterip göstermediğinin saptanması amaçlanmıştır. Korelasyon türü ilişkisel tarama modelinde desenlenen araştırma, 2002-2003 eğitim- öğretim yılı güz döneminde Eskişehir merkez ilçedeki 17 resmi genel ortaöğretim kurumunda görev yapan 706 öğretmen üzerinde gerçekleştirilmiş olup, evrenin % 57,25 'nden kullanılabilir veri elde edilmiştir. Araştırmanın amacına yönelik veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen, üç bölüm ve toplam 76 maddeden oluşan `Ofe/ Müdürlerinin İletişim Becerileri ile Okul Kültürü Arasındaki İlişkiye Yönelik Öğretmen Görüşleri anketi ile toplanmıştır. Anketin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olup, anketin güvenirliği.90'ının üzerindedir. Araştırmada verilerin çözümlenmesi aşamasında, okulların nasıl bir kültüre ve okul müdürlerinin ne tip iletişim becerilerine sahip olduklarının belirlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik değerler ve öğretmen görüşlerinin anlamlılıkin düzeylerinin karşılaştırılmasında ilişkili t testinden yararlanılmıştır. Okul müdürlerini*1 iletişim becerileri ile okul kültürü arasında ilişki olup olmadığının belirlenmesinde ise Pearson Çarpımı Korelasyon Katsayısı çözümlemesi kullanılmıştır. Söz konusu ilişkinin öğretmenlerin olgusal verilerine göre değişip değişmediğinin belirlenmesinde ise yine Pearson Çarpımı Korelasyon Katsayısı ve korelasyon katsayılarının karşılaştırılmasında z testi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan istatistiksel çözümlemelerde anlamlılık düzeyi t testi için -05, Pearson Çarpımı Korelasyon Katsayısı için.01 olarak kabul edilmiştir. Araştırma verilerinin istatistiksel çözümlemeleri `Microsoft Office paket programının Microsoft Excel 2002 ve SPSS 10.0 for Windows` programlan kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, okulların % 19 'nun üst düzeyde güçlü kültüre> % 75'nin güçlü fakat geliştirilmesi gereken kültüre ve % 6 'sının vasat kültüre satûP oldukları; okul müdürlerinin % 25'nin üst düzeyde etkili iletişim becerilerine ve °/° 75'nİn ise etkili fakat geliştirilmesi gereken iletişim becerilerine sahip oldukları belirlenmiştir. Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasında yüksek düzeyde pozitif bir ilişki olduğu ve bu ilişkinin öğretmenlerin cinsiyetlerine göre farklılaşmadığı fakat eğitim düzeyi, öğretmenlik kıdemi, bulundukları okullardaki gör^v sürelerine göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

IV ABSTRACT THE RELATIONSHIP BETWEEN THE SCHOOL PRINCIPALS' COMMUNICATION SKILLS AND THE SCHOOL CULTURE Yücel ŞİMŞEK Divison of Educational Sciences (Education Administration, Supervising, Planning and Economics) Anadolu University Institute of Educational Sciences, March 2003 Adviser: Professor Dr. Coşkun BAYRAK This study aims to identify the opinions of the general public secondary school teachers on the relation between the school principles' communication skills and the school culture. Further, these teachers' opinions is classified according to the sex, education level, professional seniority and the working period in the school. The study İs designed in correlational relation survey method in the fall of 2002-2003. A total of 706 secondary school teachers in 17 various schools in Eskişehir centre participated in the study and % 57,25 of the subjects presented the available data. The data were collected through `The Opinions of Teachers to the Relationship Between School Principal's Communication Skills with School Culture` which was prepared by the researcher and consisted of three parts with a sum of 76 items. The validity and the reliability of the questionnaire is tested and it has above.90 reliability. In the study during the data analysis, to identify the school culture profile and the school principles' communication skills arithmetic mean, standard deviation, percentages are found and paired sample t test was used to determine the meaningfulness of the teacher's opinions. The relationship between school principles' communication skills and school culture is found out by using Pearson Correlation Coefficient analysis. Theeffect of different teacher features on their opinions is calculated by Pearson Correlation Coefficient and to compare Correlation Coefficients, z test technique was used. For the statistical analysis used in the study significant level of t test is accepted as.05 and Pearson Correlation Coefficient is accepted as.01. The statistical analysis of the data were realized by the Microsoft Excel 2002 of Microsoft Office Software and SPPS 10.0 for Windows programs. According to the findings of this study, % 6 of the schools has an average culture level, % 75 has stronger culture level, which needs to be improved and % 19 has top level stronger culture. The principles with top level effective communication skills is % 25 of the whole population. The % 75 of school principles have effective communication skills but yet they need improvement. There is a top level positive relationship between the school principles' communication skills and the school cultures and this relationship is affected by the school teachers' education level, professional seniority and working period in the working schools but not teachers' sex.