Sınıf öğretmeninin yürüttüğü görsel sanatlar dersi: Öğretme- öğrenme sürecine yönelik nitel bir araştırma

Abstract

Bu araştırma, görsel sanatlar dersini yürüten sınıf öğretmeninin öğretme - öğrenme sürecindeki etkinlikleri nasıl yürüttüğünün incelenmesi, bu etkinliklerin güçlü ve zayıf yönlerinin neler olduğunun belirlenmesi ve öğrencilerin ve öğretmenin bu derse yaklaşımlarının belirlenmesine yönelik tarama modelinde kültür analizi deseninde nitel bir araştırmadır.Araştırmanın uygulaması 2007-2008 öğretim yılı bahar döneminde Konya ili Seydişehir ilçesinde bulunan, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir ilköğretim okulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, ilköğretim 5. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin bulunduğu bir şube ve bu şubenin görsel sanatlar dersini yürüten sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama tekniği olarak ?görüşme? ve ?gözlem? teknikleri kullanılmıştır. Gözlemler bu sınıfta yer alan yirmi sekiz öğrencinin tümü ve sınıf öğretmeniyle, görüşmeler ise beşi kız, beşi erkek olmak üzere toplam on odak öğrenci ve sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir.Araştırma verilerinden elde edilen bulgular doğrultusunda gerçekleştirilen öğrenci ve öğretmen görüşmelerinden ortaya çıkan sonuçlardan bazıları şöyle sıralanabilir:Öğrencilerin görsel sanatlar dersine genel bakışı dersin ve resim yapmanın sevilmesi yönündedir. Görsel sanatlar dersinde çoğunlukla serbest ve milli bayramlar başta olmak üzere çeşitli konularda resim çalışmaları yapılmaktadır. Öğretme-öğrenme süreci genelde ve sırasıyla öğretmenin çalışma konusunu söylemesi, resim çalışmalarının yapılması ve öğretmenin resim çalışmalarını incelemesi biçiminde yürütülmektedir. Görsel sanatlar dersi sayesinde öğrencilerin resim ve çizim yapabilme yetenekleri ve düşünme becerileri gelişmektedir. Görsel sanatlar dersinin eksik yönleri ise; farklı konularda resimlerin, üç boyutlu çalışmaların ve baskı çalışmalarının yapılmamasıdır.Görüşme yapılan öğretmenin, görsel sanatlar dersine genel bakışı dersin gerekli olduğu ve öğrencilerin bu derse zevkle katıldığı yönündedir. Görüşme yapılan öğretmene göre; görsel sanatlar dersinde belirli gün ve haftalar ile ilgili resim çalışmaları yapılmakta, bazı etkinlikler ise yapılamamaktadır. Öğretme - öğrenme süreci genelde ve sırasıyla konunun söylenmesi, öğrencilerin resim çalışmalarını yapmaya başlamaları ve öğretmen tarafından çalışmaların incelenmesi biçiminde yürütülmektedir. Görsel sanatlar dersi sayesinde; öğrencilerin el becerileri ve hayal güçleri gelişmekte, birbirleriyle etkileşim kurmalarına katkıda bulunmakta ve öğrenciler perspektif gibi temel konularda bilgi edinmektedirler.Araştırma verilerinden elde edilen bulgular doğrultusunda gerçekleştirilen gözlemlerden ortaya çıkan sonuçlardan bazıları şöyle sıralanabilir:Görsel sanatlar dersini yürüten sınıf öğretmeni; işlenen konuyu önceki ve sonraki derslerle ilişkilendirme, konuyu öğrencilerin düzeylerine uygun biçimde sunma, anlaşılır açıklamalar ve yönergeler verme, konuyu yaşamla ilişkilendirme, öğrencilere düşünce ve görüşlerini özgürce ifade etme fırsatı verme, öğrencilerin yaratıcı görüşlerini olumlu dönütlerle pekiştirme, özetleme ve uygun dönütler verme, öğrencilerle etkili iletişim kurma, öğrencileri ilgi ile dinleme, öğrencilerde birbirlerinin çalışmalarını saygılı ve yapıcı ifadelerle eleştirme bilinci kazandırma, ses tonunu etkili biçimde kullanma ve sözel ve beden dilini etkili biçimde kullanma nitelikleri açısından güçlüdür. Bunların yanı sıra öğretmen; öğrencilerin etkin katılımı için etkinlikler düzenleme, öğrencilerin edinecekleri kazanımlar yönünde örnek etkinlik ürünleri sunma, programın üç öğrenme alanına ilişkin etkinlikler düzenleme, öğretimde farklı resim tekniklerine yer verme, çeşitli öğretim yöntem ve tekniklerini uygun biçimde kullanma nitelikleri açısından zayıftır.

This is a qualitative research in the cultural analysis pattern and maintained in scanning model intended to; investigate how the teacher that maintains visual arts lessons maintains the activities in the process of teaching and learning, defining of what the strong and weak sides of these activities are, and defining the approaches of the teacher?s and students? to the lesson.Application of the research was done in 2007-2008 academic year spring term, in Konya, Seydişehir in an elementary school affiliated to Ministry of National Education. The working group of the research consists of a section in which students study at elementary education 5th class, and the teacher that performing the visual arts lesson of the mentioned section. ?Interview? and ?observation? techniques were used as data collection technique. Observations were performed with all the twenty-eight students and classroom teacher, and interviews were done with ten focus students as five female, and five male students, and with classroom teacher.The results emerge from the interviews with the teacher and students? which maintained in the basis of the findings obtained from the research data are as follows:General view of the students to visual arts lesson students are favour for performing the lesson and drawing pictures. In the virtual arts lessons, drawing workings have been performed in various subjects, mostly in freehand and about national holidays. Teaching and learning process generally performed in the way of; the teacher?s saying the working subject, perform the drawing works and the teacher?s evaluation the drawing works, respectively. Thanks to visual arts lesson, making picture and drawings ability, and thinking skills of the students? have been developed. The deficient sides of visual arts lesson; pictures in various subjects, 3D works and printmaking works have not been done.General point of view of the interviewed teacher towards to visual arts lesson lesson is essential and the students attend the lesson eagerly. According to the teacher interviewed by; drawing works have been performed about stated days and weeks, but, some activities cannot be performed in visual arts lesson. Teaching and learning process generally performed in the way of; teacher notifies the students about subject, students begin to perform the drawing works and evaluation of the works by teacher, respectively. Thanks to visual arts lesson; hand skills and imagination of the students have been developed, interaction has been established with each other and the students get knowledge about the basic subjects as perspective.The results emerged from observations which have been performed in the direction of findings and acquired from the research data are as follows:The classroom teacher, who maintains the visual arts lesson, is strong in terms of; binding the subjects with the previous and next lessons, presenting the subject in the proper form to students? level, giving to apprehensible explanations and instructions, binding the subject with life, giving the students the chance to express their ideas and views freely, consolidating the creative views of the students? by positive feedback, summarizing and giving suitable feedback ,listen to the students with interest, making students gain the respectful and constructive criticism awareness towards the each other?s works, using voice tone effectively and qualities of the usage speech and body language. Nevertheless, the teacher is weak in terms of ; arrangement of activities for the effective attendance of the students, presentation of the sample activity products in the direction of the students? would have, arrangement of activities related to three learning area, take a part to drawing techniques in teaching, using various teaching methods and techniques effectively.