Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara okul öncesi dönem akademik becerilerin öğretiminde küçük grup öğretim düzenlemesiyle sunulan sabit bekleme süreli öğretimin etkililiği

Abstract

Bu çalışmanın amacı; gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara, küçük grup öğretim düzenlemesiyle sunulan sabit bekleme süreli öğretimin okul öncesi dönem akademik becerilerin öğrenilmesi üzerindeki etkililiğini araştırmaktır. Bu amacın yanı sıra, sabit bekleme süreli öğretimin kullanıldığı küçük grup öğretim düzenlemesiyle gözleyerek öğrenmenin ne düzeyde gerçekleştiği incelenmiştir.Çalışma dört-altı yaş aralığında, dört gelişimsel yetersizlik gösteren çocukla gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, tek denekli araştırma modellerinden davranışlar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmış ve dört denekle tekrar edilmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkeni, her çocuğa öğretilen farklı uyaranlarla farklı okul öncesi dönem akademik becerilerdir. Bağımsız değişkeni ise, küçük grup öğretim düzenlemesi ile sunulan sabit bekleme süreli öğretimdir. Çalışma; başlama düzeyi, öğretim, toplu yoklama, izleme ve genelleme oturumlarından meydana gelmiştir. Çalışmanın öğretim oturumları, tüm çocukların bir arada olduğu ortamda gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, gözlemciler arası güvenirliğe ve uygulama güvenirliğine ilişkin veri toplanmıştır.Çalışmanın sonucunda, küçük grup öğretim düzenlemesi içinde sabit bekleme süreli öğretimin, gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara, farklı uyaranlarla farklı okul öncesi dönem akademik becerilerin öğretiminde etkili olduğu görülmüştür. Çalışmada çocukların öğretim tamamlandıktan sonra bir, üç ve dört hafta sonra becerilerin kalıcılığını koruduklarını, öğrendikleri becerileri farklı ortam, farklı kişi ve farklı araç-gereçler arasında genelleyebildikleri görülmüştür. Çalışmada çocukların, gözleyerek öğrenme ile becerileri yüksek doğruluk düzeyinde edindikleri görülmüştür. Ayrıca gelişimsel yetersizlik gösteren çocukların, normal gelişim gösteren akranlarına kıyasla performanslarını değerlendirmek üzere sosyal karşılaştırma yoklama oturumları düzenlenmiştir. Bu oturumlarda akranların, öğretilen okul öncesi dönem akademik becerilere ilişkin performanslarının % 100 doğruluk düzeyinde olduğu görülmüştür. Çalışmanın sonunda gelişimsel yetersizlik gösteren çocukların da akranları ile aynı düzeyde performans sergiledikleri görülmüştür.

The purpose of this study is to investigate the effectiveness of constant time delay procedure in teaching pre-school academic skills to children with developmental disabilities in a small group teaching arrangement. In addition, the extent achieved by learning through observation in a small group teaching arrangement utilizing constant time delay was also examined.Four children with developmental disabilities and between four and six years of age participated in the study. One of the single subject research designs, multiple probe design across behaviors was used and replicated across four subjects. Dependent variables of the study were the pre-school academic skills taught to each child through use of different stimuli whereas the independent variable is constant time delay procedure applied in a small group teaching arrangement. The research consisted of baseline, training, probe, follow-up, and generalization sessions. Training sessions of the study were carried out in an environment where all subjects were together. Data regarding inter-observer reliability and treatment integrity were also collected.Findings of the study indicated that constant time delay procedure was effective in teaching different pre-school academic skills to children with developmental disabilities by use of different stimuli in a small group teaching arrangement. Subjects were determined to retain their skills one, three, and four weeks after the training sessions were terminated, and they were also noted to generalize the target skills across different settings, people, and materials. Moreover, children were also identified to have learned the skills with high precision through observation. In the study, social comparison probe sessions were conducted in order to assess the performances of children with developmental disability in comparison with those of normally developing peers. In these sessions, peers? performances concerning the target skills of the study were determined to be at 100% precision level. Children with developmental disabilities were also identified to have exactly the same performance levels as their peers.