Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterlikleri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmada üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinin cinsiyete, sınıf düzeyine, algılanan akademik başarılarına, öğrenim gördükleri alanlara, anne ve babalarının öğrenim düzeylerine, ailelerinin ekonomik durumlarına, ailedeki birey sayılarına, kardeş sayılarına ve lisedeki akademik başarı algılarına göre anlamlı biçimde farklılaşıp farklışmadığı incelenmiştir. Ayrıca, akademik öz-yeterlik üzerinde akademik başarı, akademik motivasyon ve akademik kontrol odağının yordayıcı olup olmadığı da araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2012-2013 eğitim öğretim yılı güz döneminde Anadolu Üniversitesi örgün programlarında öğrenim gören 1679 katılımcı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri ?Akademik Öz-yeterlik Ölçeği?, ?Akademik Motivasyon Ölçeği?, ?Akademik Kontrol Odağı? ve ?Kişisel Bilgi Formu? ile elde edilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları ile elde edilen bilgilerin çözümlenmesinde paket program kullanılmıştır. Verilerin analizi sırasında betimleyici istatistikler, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon katsayısı ve adımsal regresyon analizi uygulanmıştır. Analizlerden önce uygulanan istatistiksel tekniklerin varsayımlarının karşılanmasına dikkat etdilmiştir. Varyans analizi sonucunda bağımsız değişken düzeyleri arasında gözelenen farklılıkların kaynağını belirlemek için Scheffe ve Dunnett C çoklu karşılaştırma testleri kullanılmıştır.Aratşrımada elde edilen sonuçlara göre, üniversite öğrencilerinin büyük çoğunluğunun yüksek akademik öz-yeterlik düzeyine sahip olduğu bulunmuştur. Erkeklerin akademik öz-yeterlikleri kızların akademik öz-yeterliklerinden anlamlı biçimde daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sınıf düzeyleri açısından incelendiğinde dördüncü sınıfta öğrenim gören öğrencilerin akademik öz-yeterlikleri, ikinci sınıfta öğrenim gören öğrencilerin akademik öz-yeterliklerinden anlamlı biçimde daha yüksek olduğu görülmüştür. Başarısız akademik algıya sahip katılımcıların akademik öz-yeterlikleri, akademik algısı orta ve başarılı olanlardan anlamlı biçimde daha düşük olduğu belirlenmiştir. Ek olarak, kendi akademik başarılarını orta düzeyde algıladıklarını belirten katılımcıların akademik öz-yeterlikleri, akademik başarılarını yüksek olarak algıladıklarını belirten katılımcıların akademik öz-yeterliklerinden anlamlı biçimde daha düşük olduğu saptanmıştır. Ailelerinin ekonomik durumlarını iyi olarak algılayan katılımcıların, orta olarak algılayan katılımcılara göre anlamlı biçimde daha yüksek akademik öz-yeterlik puanına sahip olduğu görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterlikleri arasında, öğrenim gördükleri alanlara, anne ve babalarının öğrenim düzeylerine, ailedeki birey ve sahip olunan kardeş sayılarına, lisedeki akademik başarı algılarına ve en uzun süre yaşadıkları yerlere göre anlamlı farklılıklar olmadığı gözlenmiştir. Adımsal regresyon analizi sonucunda akademik öz-yeterliğin önemli yordayıcılarının sırasıyla akademik başarı, akademik motivasyon, akademik dış kontrol odağı ve akademik iç kontrol odağı değişkenleri olduğu ortaya çıkmıştır. Bu ilişiki çerçevesinde; akademik başarı, akademik motivasyon ve akademik iç kontrol odağı düzeyleri yükseldikçe bireylerin akademik öz-yeterlik düzeylerinin de yükseldiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, akademik dış kontrol odağı düzeyinin yükselmesinde ise bireylerin akademik öz-yeterlik düzeylerinin azalacağı anlaşılmaktadır.

This study was carried out to investigate university students? academic self-efficacy in terms of various variables. It was examined whether university students? academic self-efficacy levels differ according to gender, grade, perceived academic achievement, perceived socio-economic status, educational level of parents, number of child of the family, number of person of the family and perceived academic achievement in high school. In addition, the predictive role of academic achievement (GPA), academic motivation and academic locus of control in academic self-efficacy was examined.Participants were 1679 students attending to the various faculties of Anadolu University in the fall semester of 2012-2013 academic years. The data were collected by Turkish version of the Academic Self-Efficacy Scale, Academic Motivation Scale, Academic Locus of Control Scale, and Personal Information Form.The data were analyzed using independents sample t-test, one way ANOVA, correlation, and stepwise regression. Before applying statistical techniques, the assumptions of these techniques were investigated. According to findings, there is a significant difference between males and females? that the average score of academic self-efficacy of females? is lower than male?s. In terms of grade, 4th grade students have higher academic self-efficacy level than 2nd grade students. Students who perceive themselves as academically unsuccessful have lower academic self-efficacy than students who perceive themselves as successful students. In addition, students who have mid level perception of academic success have lower academic self-efficacy than who have high level perception of academic success. Students who have high socio-economic status are also high in academic self-efficacy than who have low socio-economic status.Further, results indicated that there is no significant difference in academic self-efficacy level of university students in terms of level of parents, number of child of the family, number of person of the family and perceived academic achievement in high school.According to stepwise regression analysis results, academic achievement, academic motivation and internal academic locus of control predicted academic self-efficacy positively. Otherwise, external academic locus of control predicted academic self-efficacy negatively.