Le concept de l`écriture chez Jacques Derrida-Une analyse descriptive et thématique

Abstract

Gramatoloji, diğer adıyla yazı bilimi, yirminci yüzyılda Jacques Derrida tarafından geliştirilmiş dil felsefesi, metin analizi ve dilbilim dünyasında önem arz eden yeni bir bilimsel yöntemdir. Bu yaklaşımla, yetmişli yıllar yapı söküm olarak adlandırılan yeni bir kavramın doğuşuna tanık olur. Derrida gösterge kavramını ve söz/yazı karşıtlığında, sözü önceleyen metafizik önermeleri yapı söküme uğratır. Derrida açısından yazı, tüm tarih ve tarihsel oluş alanını açar, bu nedenle dilin kaynağı ile yazının kaynağı hiçbir şekilde birbirinden ayrılamaz. Dolayısıyla bu araştırma, Derrida'nın dilbilim, dil felsefesi ve metin analizine `yazı` kavramı çerçevesinde katkılarını ortaya çıkarmak üzere gerçekleştirilmiştir. Amaç, Derrida'da gramatoloji olarak adlandırılan yazı kavramına ışık tutmak, bu bağlamda `différance (ayıram)`, `trace`(iz), `archi-écriture (kök-yazı)` ve `gramme`(yazı) kavramlarından yola çıkarak Derrida'nın ortaya koyduğu yeni dil anlayışını, bilim kavramını ve bu anlayışla geliştirilen metin okuma tekniğini gözler önüne sererek betimlemektir. Bu bağlamda söz merkezciliğin eleştirisi temel alınarak, Derrida'nın deyimi ile yapı sökümden itibaren yazının yeri ve konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada veriler nitel yöntem kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada Derrida'nın yazı kavramı, betimsel ve tematik olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak Derrida'ya dair farklı ufukları ve yönelimleri olan uzmanların görüşü alınarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, uzmanların görüşleri incelenip yedi kategori altında değerlendirilmiştir.

Grammatology, the science of writing, which had been developed by Jacques Derrida in twentieth century stimulated an important change as a new method in the world of linguistics, philosophy of language and textual analysis. With this new approach, the 70s witnessed the birth of a new concept which is called deconstruction. In fact Derrida deconstructed metaphysical propositions which give the priority to `logos` in the dichotomy speech/writing and the concept of sign. According to Derrida, writing opens the way of historical presence and of history, so we cannot separate the origin of language from the origin of writing. This study aims at enlightening the contribution of Derrida to linguistics, philosophy of language and textual analysis in the frame of the concept of `writing`. The thesis intends to initiate a clarification on the concept of writing in Derrida which is called grammatology and in that sense to define concepts such as `différance`, `trace`, `archi-écriture` and `gramme` and to catch a glimpse of the technique of lecture of texts which had been developed by this new approach of language and the concept of science . From this perspective, we try to interrogate the place of writing around the critique of logocentrism, in derridian words from `deconstruction` which interferes. The data of this research had been collected by qualitative method. In this study, the concept of writing in Derrida had been analyzed descriptively and thematically with semi structured-interviews done with the specialists of different horizons with various orientations. Consequently, seven categories were determined and evaluated according to responses given by the specialists.