İlkokul 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme uygulamaları

Abstract

21. yüzyılda eğitimde araştıran, sorgulayan, eleştiren, yapıcı, yaratıcı, en önemlisi de yaşam boyu öğrenen ve öğrenme sorumluluğu taşıyan bireyler yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Eğitimde bu amacı yerine getirmenin yollarından biri de öğretim sürecinde öğrenciyi etkin kılan yaklaşımlar kullanmaktan geçmektedir. Öğretme-öğrenme sürecinde öğrenciyi etkin kılan yaklaşımlardan biri de bağlam temelli öğrenme yaklaşımıdır. Bağlam temelli öğrenme, günlük yaşamdan bağlamları sınıf ortamındaki konulara ilişkilendirerek ele alan bir yaklaşımdır. Fen ve Teknoloji dersinin temel amaçlarından biri de öğrencilere öğrenmeyi öğreterek ve öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirerek; sorgulayan bireyler olmalarını sağlamaktır. Bağlam temelli öğrenme öğrencilerin bu amaç doğrultusunda gelişmesine katkı sağlayacak- öğretme-öğrenme sürecinin etkin kılma, ilgi çekici ve yaşamsal olmasını sağlama gibi özellikler taşımaktadır. Ayrıca bağlam temelli öğrenme, Fen ve Teknoloji dersinde öğrencilerin deneyimlerinin yansıtılmasına olanak tanınması, konuların günlük yaşamı yansıtması ve öğrencilerin günlük yaşamda uygulama yapmasını sağlayacak bir yaklaşım olarak da görülmektedir.Bu araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf Fen ve Teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme REACT modeline göre düzenlenmiş etkinliklerin öğrenme sürecine yansımalarını belirlemektir. Araştırma, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma modellerinden iç içe karma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, 2014-2015 öğretim yılı güz döneminde Eskişehir'de Ülkü İlkokulu 4/G sınıfında yer alan 18 öğrenci katılmıştır. Araştırmada bağlam temelli öğrenme yaklaşımı REACT modeline göre gerçekleştirilen uygulama `Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim` ünitesi kapsamında 21 ders saatinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri; akademik başarı testi, bilimsel tutum ölçeği, fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği, öğretmen ve öğrencilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler ve gözlem yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın nicel verileri betimsel ve çıkarımsal istatistikler, nitel verileri ise verileri içerik analizi yoluyla çözümlenmiş ve elde edilen bulgular araştırma sorularına bağlı olarak yorumlanmıştır. Araştırma bulgularına dayalı ortaya çıkan sonuçlar şöyle sıralanabilir:•Bağlam temelli öğrenme yaklaşımı REACT modeli uygulamamalarının öğrencilerin akademik başarıları ve hatırda tutma düzeyleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki yaptığı ortaya çıkmıştır.•Bağlam temelli öğrenme yaklaşımı REACT modeli uygulamamalarının öğrencilerin bilimsel tutumları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki yapmadığı anlaşılmıştır.•Bağlam temelli öğrenme yaklaşımı REACT modeli uygulamamalarının öğrencilerin Fen ve Teknoloji dersi motivasyonu üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki yaptığı ortaya çıkmıştır. •Bağlam temelli öğrenme REACT modelinin öğrencilerin bağlam-konu ilişkisi kurma, yaratıcılık, araştırma, öğrenmeyi sağlama, günlük yaşamla ilişkilendirme ve kariyer gelişimine katkı sağladığı ortaya çıkmıştır.•Bağlam temelli öğrenme REACT modelinin Fen ve Teknoloji dersine, öğrencilerin olumlu tutum geliştirmesi, motivasyonlarını artırması ve bilimsel süreç becerilerini geliştirmesi bakımından katkı sağladığı ortaya çıkmıştır. Bağlam temelli öğrenme REACT modelinin, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirdiği; bu kapsamda öğrencilerin gözlem yapma, sınıflama ve modelleme becerilerini geliştirdiği anlaşılmıştır. •Bağlam temelli öğrenme REACT modeli kapsamında gerçekleştirilen etkinliklerden tavuk kesme, robot yapma, akciğer modeli, solunum modeli ve stetoskop etkinliklerin öğrenciler tarafından beğenildiği ve öğrencilerin öğrenmesine katkı yaptığı anlaşılmıştır. Etkinler öğrencilerin etkinliklere yoğun olarak katıldıkları ve etkinlikleri severek yaptıkları gözlenmiştir.•Bağlam temelli öğrenme REACT modeli kapsamında gerçekleştirilen uygulamalarda öğretmen, ailelerin maddi durumunun yetersiz olması, öğrencilerin devamsızlığı ve okulun imkânlarının yetersiz olmasını yaşanan sorunlar olarak belirtmiştir. Öğrenciler ise göre bazı bilgileri öğrenmede ve etkinlikleri gerçekleştirmede bazen zorlandıklarını belirtmişlerdir.•Bağlam temelli öğrenme REACT modelinin uygulamalarına dönük olarak öğretmen; hazır bulunuşluğun sağlanması, daha fazla etkinlik yapılması, öğrenci katılımının sağlanması, öğrencilerin araştırmaya yönlendirilmesi ve aile desteğinin alınmasını önerirken, öğrenciler uygulama sırasında müzik etkinliklerine ve model çizme çalışmalarına yer verilmesini önermişlerdir.Anahtar Sözcükler: Fen ve Teknoloji, bağlam temelli öğrenme, akademik başarı, bilimsel tutum, motivasyon

On the 21st century, the aim of the education is to teach individuals how to research, to query, to criticize and the most importantly to learn through life and to take responsibility on learning. One way of achieving this goal is to use approaches for making students to be active learners. Hereby one of these approaches is context based learning. Context based learning is an approach that associating casual life contexts to lesson subjects. The aim of Science and Technology lesson is to educate individuals' questioning skills by teaching to learn and improving thinking skills. Context based learning has emphasized making teaching-learning process active, enabling students to reflect experiences, getting subjects reflecting casual life and making it possible them applying to casual life. These features contribute the development of students through the purpose of Science and Technology lesson. The purpose of this research was to determine how activities that is designed based on REACT model of contextual learning affect on learning process in 4th grade Science and Technology lesson. The research has been conducted using embedded mixed method that is the combination of quantitative and qualitative research methods. Participants of this research were 18 students of the class 4/G of Eskişehir Ülkü Primary School. The research was conducted in fall semester of 2014-2015 academic year. REACT model of contextual learning was implemented during 21 course sessions in lesson unit named `Lets Solve the Enigma of the Body`. The research data collected using 'academic achievement test', 'scientific attitude scale', 'motivation scale against science', 'semi-structured interviews' and 'classroom observations'. The quantitative data was analyzed by descriptive and inferential statistics and the qualitative data was analyzed by content analysis. Findings of the research were interpreted according to the research questions.The results based on the research findings are:•Context based learning approach REACT model practice had statistically significant effect on the academic success and retention of students.•Context based learning approach REACT model practice had not statically significant effect on scientific attitude of students.•Context based learning approach REACT model practice had statically significant effect on the motivation on Science and Technology of students.•As it could be seen in the video recordings, REACT model provided benefits for context-topic relations and to associate casual life and career development.•REACT model improved the attitude on Science and Technology Course, improved motivation and developed scientific process skills of the students. REACT model affected positively, observing, classifying and modelling skills of the students concerning their scientific process skill.•The students liked the activities done with REACT model which consist of vivisection of chicken, making robot, lung model, respiration model and statoscope using and contributed their learning. It has ben observed that they attended activities densely and enjoyed them.•Classroom teacher declared that income of the families, absenteeism of students and resources of the school are the problems of the process of Context based learning REACT model. Students stated that it was hard for them to learn some topics and to achieve some activities.•Concerning the REACT model practices, teacher suggested that doing more activities, increasing attendance and readiness, redirecting to research, and providing family support are needed. Moreover students suggested that listening music and drawing models were also added to activities during the implementation.Key Words: Science and Technology, context-based learning, achievement test, scientific attitude, motivation.