Zihin yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde tekrarlı okuma ve öykü haritası stratejilerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmada zihin yetersizliği olan öğrencilerin öykü yapısına göre düzenlenmiş öyküleyici metinleri anlama becerilerinin geliştirilmesinde, tekrarlı okuma ve öykü haritası stratejilerinin etkililiklerinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca, öğrencilerin yanıtı doğrudan metinde geçen ve çıkarım yapmayı gerektiren öykü ögelerini yanıtlama düzeylerinin her iki stratejinin kullanıma göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek, öğrencilerin geliştirdikleri okuduğunu anlama becerilerini farklı uzunluktaki öykülere genelleme düzeylerini belirlemek ve araştırmanın sonunda öğrencilerin araştırmada kullanılan her iki stratejinin kabul edilebilirliğine ve bu stratejiler kullanılarak elde edilen sonuçların anlamlılığına ilişkin görüşlerini saptamak amaçlanmıştır. Bu araştırma Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir özel eğitim ortaokulu ve mesleki eğitim merkezine devam eden hafif düzeyde zihin yetersizliği tanısı almış, yaşları 13-18 arasında değişen dört öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada tek-denekli deneysel araştırma desenlerinden, dönüşümlü uygulamalar deseni kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular öğrencilerin öyküleyici metinleri anlama becerilerinin geliştirilmesinde öykü haritası stratejisinin tekrarlı okuma stratejisine göre daha etkili ve verimli olduğunu ayrıca zihin yetersizliği olan öğrencilerin, yanıtı doğrudan metinde geçen soruları yanıtlama düzeylerinde her iki stratejinin de önemli ölçüde etkili olduğunu, çıkarım yapmayı gerektiren soruları yanıtlama düzeylerinde ise yalnızca öykü haritası stratejisinin önemli ölçüde etkili olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra araştırma bulguları, öğrencilerin geliştirdikleri okuduğunu anlama becerilerini farklı uzunluktaki öykülere genelleyebildiğini ve tekrarlı okuma ve öykü haritası stratejilerinin, kabul edilebilirliğine ve araştırmada elde edilen sonuçların anlamlılığına ilişkin önemli ölçüde olumlu görüşe sahip olduğunu göstermektedir.

In this study, it was aimed to compare the effectiveness and efficiency of repeated reading and story-mapping strategies on improving narrative texts comprehension that had a discernible story structure of students with intellectual disabilities. In addition, it was aimed to examine the effects of repeated reading and story mapping on the response levels of literal and inferential comprehension questions of students with intellectual disabilities and to determine whether improved comprehension of students with intellectual disabilities generalized to a novel narrative text which was longer than those used for instruction. Moreover, it was investigated students with intellectual disabilities' views about the acceptability of repeated reading and story-mapping strategies, and the significance of the results. Four students with mild intellectual disabilities whose ages ranged between 13 and 18 participated in the study. All of the students attended a special education middle school or vocational training school. In the study, an alternating treatments design was used. The results of the study indicated that both strategies were effective at improving narrative texts comprehension that had a discernible story structure of students with intellectual disabilities, but story-mapping was more effective and efficient than repeated reading. Although both strategies were effective similarly high levels at improving literal comprehension, story-mapping was more effective at improving inferential comprehension than repeated reading. Finally, the results indicated that improved comprehension of students with intellectual disabilities generalized to a novel narrative text and their views were positive about the acceptability of repeated reading and story-mapping strategies, and the significance of the results.