Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği`nin (ASİS) hıza dayalı sözel muhakeme alt testi ile algı hızı testleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği'nin sözel muhakeme (SAM) alt testini hıza dayalı uygulayarak Bilişsel Değerlendirme Sistemi 2 zekâ ölçeğinin planlanmış kodlar, planlanmış sayı eşleme, sayı bulma ve algısal dikkat ile Reynolds Bilişsel Değerlendirme Ölçeği-2'nin hıza dayalı isimlendirme ve hıza dayalı resim arama alt testleri ile ölçülen algı hızı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın ikincil amacı ASİS hıza dayalı SAM'ın güvenirliğini, madde-toplam korelasyonlarını ve ASİS'in endeks puanlarıyla ilişkisini incelemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 6-7 yaş düzeyinde 211 öğrenciden oluşmuştur. Verilerin analizinde değişkenler arasındaki ilişki için Pearson korelasyon analizi, iç tutarlık için Cronbach Alfa, madde-toplam korelasyonlarının farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için aynı örneklem gruplarında uygulanan p ve Z dönüşümleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre hıza dayalı SAM ile dış ölçütler arasında küçük ilişki bulunmuştur. Hıza dayalı SAM'ın güvenirliğinin yüksek, ASİS'in bellek kapasitesi endeksi ile orta, görsel potansiyel endeksi ile olan ilişkisinin ise küçük düzeyde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak hıza dayalı SAM ile dış ölçüt olarak kullanılan hız testleri arasında zayıf ilişkinin olması, muhakeme hızı ile algı hızının farklılaştığını ve araştırmanın alanyazında hıza dayalı testlerle yapılan araştırmalarla tutarlı olduğunu göstermektedir.

The main purpose of this study was to examine the relationship between speed-based verbal reasoning subtest (SAM) of the Anadolu Sak Intelligence Scale (ASIS) and perceptual speed measured by the subtests of Cognitive Assessment System 2 (planned codes, planned number matching, number detection, receptive attention) and Reynolds Intellectual Assessment Scale 2 (speed naming task and speed picture search). The secondary purpose was to investigate the reliability of the speed-based SAM subtest and ivt sitem-total correlations and relationship with the ASIS index scores. The sample of the study consisted of 211 students (age of 6-7). According to the findings, there was a weak relationship between speed-based SAM and perceptual speed tests. The reliability of the speed-based SAM subtest was high. Its relationship with the ASIS indexes were weak to medium. The correlations between the speed-based SAM, the memory capacity and the nonverbal index were medium and weak respectively. The results imply that there is a weak relationship between reasoning speed and perceptual speed.