Cedrus libani uçucu yağının bileşimi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada Antalya ve Tarsus yörelerinden temin edilen ve Toros Sediri olarak adlandırılan Cedrus libani A. Rich, kök ve gövde odunlarından hem su hem de buhar distilasyonu yöntemi ile laboratuvar ve pilot ölçekte uçucu yağ elde edilmiştir. Yağların GC ve GC/MS analizleri yapılmıştır. Yağların % 90-93'ne tekabül eden 37 bileşik tanımlanmış olup, himakalenler (a-, p- ve y) yağların % 58.6'sını oluşturmaktadır. Yağda mevcut minör bileşenlerin ayrılması için fraksiyonlu distilasyon ve kromatografik teknikler uygulanmış, izole edilen bileşiklerin yapı tayinleri spektral yöntemlerle (İR, MS, !H-NMR ve 13C-NMR) gerçekleştirilmiştir. Cis ve trans -10,11-dihidroatlanton, cis ve trans -p-atlanton, 8,9- dehidroneoizolongifolen, longipinen, a-yılangen, kafur, sativen, a-gurjunen, junipen(=longifolen), p-sedren, a-kalakoren, oksidohimakalen, izohimakalon, nerolidol, longiborneol, kadelen, limonen ve terpinolen'in Cedrus libani A. Rich, yağındaki varlığı ilk kez duyurulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Cedrus libani, Toros sediri, Uçucu yağ, Distilasyon, Himakalen, Atlanton, GC/MS, NMR

VI SUMMARY Water and steam distilled essential oils from wood and roots of Taurus Cedarwood (Cedrus libani A. Rich.) obtained from Antalya and Tarsus provinces were analysed by GC and GC/MS. 37 components were characterized representing 90-93 % of the oils. Himachalenes (a-, p- and y-) constituted 58.6 % of the oils. In order to isolate minor sesquiterpenes, the oils were subjected to fractional distillation and chromatographi©. techniques. The isolated constituents were characterized by spectral analysis (IR, MS, ^-and ^C-NMR). Cis - and trans -10,11-dihydroatlan tones, cis - and trans -p-atlantones, 8,9- dehydroneoisolongifolene, longipinene, a-ylangene, camphor, sativene, a-gurjunene, junipene (=longifolene), (S-cedrene, a-calacorene, oxidohimachalene, isohimachalone, nerolidol, longiborneol, cadalene, limonene and terpinolene were found as constituent of Cedrus libani A. Rich, oil for the first time. Key Words: Cedrus libani, Essential Oil, Distillation, Himachalene, Atlantone, GC, GC/MS, NMR.