Dictamnus Albus`un dermatit yapıcı etkilerinin deney hayvanları üzerinde incelenmesi

Abstract

ÖZET Fitofotodermatiteyolaçtığı bildirilen Dictamnus albus'un bazı etkileri çeşitli deneysel modeller kullanılarak bu çalışmada araştırılmıştır. Kobaylarda deri üzerine uygulanan sulu ve alkollü maserelerin dermatit yapıcı etkisi farkedilmiştir. Formalin ile oluşturulan sıçan pençe ödeminin sulu masereler tarafından arttırıldığı ve sulu maserelerin ödem oluşturucu etkinliğinin olduğu gözlenmiştir. Histolojik çalışmalar deri içine uygulanan maserelerin önemli ölçüde mast hücresi aktivasyonuna neden olmadığını ve daha çok lökosit infîltrasyonuna yol açtığını göstermektedir. Kobay ileumunda sulu maserelerin kastırıcı etkisi gözlenmiş ve bu etki histamin ile karşılaştırmak olarak incelenmiştir. Ayrıca histamin antagonist ve liberatörleri ile yapılan deneylerde bu kastıncı etkinin oluşmasmda endojen histaminin önemli bir rolünün olmadığı anlaşılmaktadır. Bunu yanısıra, `Tail-flick` testi kullanılarak maserelerin aljezik ya da analjezik bir etkisinin olmadığı ve fare yüzme testi kullanılarak sedatif etkilerinin olduğu kanıtlanmıştır. Akut letal toksisite testlerinde ise D.albus'tan hazırlanan maserelerin toksisitesinin çok düşük olduğu gösterilmiştir. Yine bu testlerde sedatif etkinin varlığı doğrulanmıştır. Tüm bu bulgular değerlendirildiğinde bu bitkinin fotodermatit yapıcı etkisinde histaminin önemli bir rolünün olmadığı sonucuna varılmıştır.

SUMMARY In the present study, certain effects of D.albus, which has been previously reported to cause phytophotodermatitis, were investigated using various experimental models. Dermatitis forming effects of D.albus were noticed following the aplication of its aqueous and ethanolic macerates into the skin of guinea-pigs. It was also observed that formalin-induced rat paw oedema is enhanced by the aqueous macerates and that they possess oedema forming activities. Histological studies revealed that, by applying into the skin of guinea-pigs, the macerates of D.albus do not cause a significant activation of mast cells, and rather, induce a leucocytes infiltration. Contractile effects of the aqueous macerates were observed in the guinea pig ileum and these effects were investigated by comparing with those of histamine. Furthermore, by using the antagonists of histamine and histamine liberating agent, it was delineated that endogenous histamine may not play an important role in the development of then contractile effects. In addition, it was demonstrated that the macerates of D.albus have no algesic or analgesic properties in the `Tail-Flick` experiments and possess sedative properties in the swimming test of mice. Acute lethal toxicity tests indicated very low toxicity in the macerates prepared from D.albus. Also, the presence of sedative effects was confirmed during this test. Taking into the consideration all the findings obtained, it was concluded that endogenous histamine may not have an important role in the photodermatitis producing effect of the plant. 11