Serebral palsili çocuklara istek bildirme iletişim amacını gerçekleştirmeye yönelik olarak resimli kart kullanım becerisinin öğretilmesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi SEREBRAL PALSİLİ ÇOCUKLARA İSTEK BİLDİRME İLETİŞİM AMACINI GERÇEKLEŞTİRMEYE YÖNELİK OLARAK RESİMLİ KART KULLANIM BECERİSİNİN ÖĞRETİLMESİ SULTAN SELİM GERÇEK Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapistliği Anabilim Dalı Danışman: Yard. Doç. Dr. Dilek ERBAŞ 2005 Görsel sembol sistemleri (resimli iletişim tahtası) SP'li çocuklar için sıklıkla konuşmaya alternatif olarak kullanılmaktadır. Buna rağmen Türkiye'deki SP'li çocuklara görsel sembol sistemlerini öğretme süreçlerinin etkililiğini gösteren deneysel bir çalışma henüz yapılmamıştır. Bu araştırmada, SP'li üç çocuğa istedikleri yiyecek ve içecek maddelerini, bu maddelerin resimlerim işaret ederek istemeleri öğretilmiştir. Araştırmanın amacı, resim iletişim tahtasının istek bildirme iletişim amacının gerçekleştirilmesi için kullanıldığı öğretim programının etkililiğidir. SP tanısı almış 8 ve 13 yaşlarındaki iki kız çocuğuyla ve 10 yaşındaki bir erkek çocuğu araştırmanın deneklerini oluşturmuştur. İki aşamadan oluşan araştırmanın ilk aşamasında deneklerin istedikleri yiyecek ve içecek maddelerinin belirlenmesi için görüşme ve doğrudan gözlem yöntemleri kullanılmıştır. İkinci aşamada ise denekler istedikleri yiyecek ve içecek maddeleri için istek bildirme iletişim amacım gerçekleştirmek üzere resimli kartları nasıl kullanacaklarım öğrenmişlerdir. Araştırmada öğretim programının etkililiğini belirlemek üzere tek denekli araştırma modellerinden yoklama evreli denekler arası çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Daha önce yapılan çalışmalara benzer olarak, bu araştırma da istek bildirme iletişim amacım gerçekleştirmek üzere resimli kart kullanım becerisini öğretmek için hazırlanan öğretim programının etkili olduğunu göstermiştir. Deneklerin öğretim sona erdikten sonra da beceriyi korudukları belirlenmiştir.

ABSTRACT Master of Thesis TEACHING THE USE OF PICTURAL COMMUNICATION CARD FOR REQUESTING TO CHILDREN WITH CEREBRAL PALSY SULTAN SELİM GERÇEK Anadolu University Institute of Health Science Adviser: Yard. Doç. Dr. Dilek ERBAŞ 2005 Visual symbol systems (communication picture board) are often considered for children with Cerebral Palsy as an alternative to speech. However, there has not been any empirical study demonstrating effectiveness procedures for teaching visual symbol systems to children with Cerebral Palsy in Turkey. In the present study, three children with Cerebral Palsy taught to request preferred food and drink items by pointing to corresponding picture of them. The purpose of the study was to assess the effectiveness of the training program to use a picture board for communication. Two girls and one boy of 8,13,10 years of age, respectively, served as subjects. They were diagnosed with Cerebral Palsy. There were two phases in the study. In the first phase, the subjects' preferred items were identified by interviews, and direct observations In the second phase, they learn how to use their picture board for requesting an edible item which they want. A multiple probe design across subjects was used to analyze the effects of the taming program. Similar to the previous studies, this study reveals that the training program was effective in teaching use of the food and drink pictures. The subjects' performance was maintained after the intervention was withdrawn. u