Türkçe Konuşan Damak Yarıklı Çocuklarda /k/, /s/ ve /ç/ Seslerinin Terapisine Yönelik Bir Sesletim Programının Etkililiğinin Belirlenmesi

Abstract

TÜRKÇE KONUŞAN DAMAK YARIKLI ÇOCUKLARDA/k/, /s/, /tS/ SESLERİNİN TERAPİSİNE YÖNELİKBİR SESLETİM PROGRAMININ ETKİLİLİĞİNİN BELİRLENMESİÖZETDudak damak yarıklığı, çocukların konuşma gelişimini değişik yollarla etkilemektedir.Bazı çocuklar uzun süreli konuşma terapisi almayı gerektiren konuşma bozukluklarınasahip olabilmektedir. Dil ve konuşma terapistliğinin Türkiye'de yeni gelişen bir alanolması sebebiyle bu konuda yapılmış çok az araştırma vardır.Bu çalışmada, Golding-Kushner'ın önerdiği damak yarıklı çocuklarda uygulanabilecekbir sesletim terapi programının, Türkçe konuşan çocuklar üzerindeki etkililiğideğerlendirilmiştir.Bu amaç için tek denekli araştırma modellerinden yoklama evreli çoklu yoklamamodeli kullanılmış ve davranış değiştirme programının etkililiği, birden fazla seste(davranışta) değerlendirilmiştir. Terapi programının etkililiğini test etmek için ikidenek seçilmiştir. Deneklerden birinin sesletim, diğerinin sesbilgisel bozukluğubulunmaktadır. Her iki denek de beş yaşındadır ve sadece yumuşak damak yarıklığıtanısı almışlardır.Araştırmanın ve sonuçların güvenirliliği için gözlemciler arası güvenirlik ve uygulamagüvenirliliği verileri toplanmış, araştırma sonuçları grafiklerle gösterilmiştir.Çalışma sonucunda sesletim bozukluğu olan denekte tüm seslerde; sesbilgiselbozukluğu olan denekte ise sadece /k/ sesinde amaca ulaşıldığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: damak yarıklığı, terapi, sesletim ve sesbilgisel bozukluklar

EFFICACY OF AN ARTICULATION THERAPY PROGRAMON /k/, /s/, /tS/ PHONEMES FOR TWOTURKISH SPEAKING CHILDREN WITH CLEFT PALATEABSTRACTCleft lip and palate affect children?s speech development in a variety of different ways.Most of the children may have persistent speech defects which may require long termspeech therapy. Speech therapy management for children with cleft palate is a newlydeveloping area in Turkey, inherent in a few studies conducted.The aim of this study is to determine whether the articulation therapy program offeredby Karen Golding Kushner can be used for Turkish speaking children with cleft palate.The subjects of the study are both 5 years old, diagnosed with cleft soft palate.In accordance with this aim, one of the single subject research models, multiple probemodel with probe conditions, was used and the efficacy of behaviour modificationprogram was inspected with more than one speech sound (behaviour).Inter-rater reliability and application reliability data were collected for the reliability ofthe research and the results were shown in tables (graphics).At the end of the study, it is found that the aim is achieved for all sounds with thesubject having articulation disorder and only for /k/ sound with the subject havingphonological disorder.Keywords: cleft palate, therapy, articulation and phonological disorders