Naproksen sodyum ve meloksikamın erkek sıçanlarda reprodüktif toksik etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Siklooksijenaz (COX) enzim inhibitörleri olan non-steroidal antiinflamatuvar ilaçlar genellikle kısa süreli ağrıların giderilmesi dışında inflamasyona bağlı durumlarda uzun süreli olarak kullanılmaktadır. COX enzimi ve prostaglandinlerin dişilerde reprodüktif fonksiyonların düzenlenmesinde önemli role sahip olduğu bilinmektedir. Ancak erkek üreme sistemi ile ilgili az sayıda çalışma olmakla birlikte, çalışma sonuçları birbiri ile çelişki göstermektedir. Bu çalışmada erkek sıçanlara naproksen sodyum ve meloksikam uygulamasını takiben gruplarda sperm sayısı ve motilitesi gibi sperm parametreleri, testis dokusunda COX-1 ve COX-2 enzim aktiviteleri ve prostaglandin E1 (PGE1), prostaglandin E2 (PGE2) ve prostaglandin F2? (PGF2?) seviyeleri, kan FSH, LH ve testesteron seviyeleri ve testis dokusu histopatolojik değerlendirilmektedir. Ayrıca bu ajanlar ile indüklenen prostaglandin sentez inhibisyonuna sekonder olarak oksidatif durumun değerlendirilmesi için testis dokusunda süperoksit dismutaz (SOD), katalaz, glutatyon peroksidaz (GPx) ve glutatyon (GSH) seviyeleri araştırılmaktadır. Sonuçlarımıza göre uygulama gruplarımızda kontrol grubuna göre sperm sayısı ve motilitesinin azaldığı belirlendi. Testis dokusunda COX-1, PGE2 ve PGF2? naproksen sodyum ve meloksikam uygulaması ile anlamlı derece azalırken, COX-2 ve PGE1 seviyesindeki azalmalar anlamlı olarak değerlendirilmedi. Uygulama gruplarında plazma FSH, LH ve testosteron seviyesinin kontrol grubuna oranla anlamlı olarak değişmediği gözlendi. Testis SOD, katalaz, GPx ve GSH seviyeleri ise naproksen sodyum ve meloksikam uygulaması ile anlamlı olarak azaldığı tespit edildi. Histopatolojik inceleme sonuçlarına göre ise uygulama gruplarında spermatogenezin gerçekleştiği seminifer tübüllerde hasar dikkat çekmektedir. Sonuç olarak çalışmamızda erkek üreme sisteminde prostaglandinlerin inhibisyonunun spermatogenez sürecinde hormon plazma seviyelerini değiştirmeden direkt etkileri ile sperm motilitesi ve sayısını azalttığı ve testislerin morfolojik incelemesinde spermatagonezin gerçekleştiği seminifer tübüllerde hasarı ve indüklediği gösterilmektedir.Ayrıca bu ajanlar ile sekonder olarak oksidatif stres indüklenmektedir.

Nonsteroidal anti-inflammatory drugs which are cyclooxygenase (COX) enzyme inhibitors have generally been used in short-term pain management and also to treat inflammation chronically. It is known that COX enzyme and prostaglandins had important roles in the regulation of reproductive functions in females. However, there are relatively few studies for male reproductive system and results of these studies are contradictory. In this study, sperm parameters like sperm count and motility, COX-1, COX-2 enzyme activities, prostaglandin E1 (PGE1), prostaglandin E2 (PGE2) and prostaglandin F2? (PGF2?) levels in testis tissue, plasma FSH, LH and testosterone levels and histopathological examination of testis tissue were evaluated after naproxen sodium and meloxicam administration in male rats. Also, superoxide dismutase (SOD), catalase, glutathione peroxidase (GPx) and glutathione (GSH) levels were measured to investigate the oxidative status induced secondarily to the inhibition of prostaglandin synthesis. According to our results, sperm count and motility were significantly were decreased in treatment groups compared to control group. In testis tissue, COX-1, PGE2 and PGF2? levels were significantly decreased after naproxen sodium and meloxicam administration, while the decreases of COX-2 and PGE1 levels did not show significance statistically. In treatment groups, plasma FSH, LH and testosterone levels did not show any significant difference compared to control group. Testis SOD, catalase, GPx and GSH levels were decreased significantly after naproxen sodium and meloxicam administration. According to the results of histopathological examination, damage in seminiferous tubules, where spermatogenesis developed, was observed. In conclusion, it was showed that prostaglandin inhibition decreased sperm count and motility and also induced the damage of seminiferous tubules as a direct effect without affecting plasma hormone levels in our study.Furthermore, oxidative stress is induced as a secondary factor by these agents.