İnönü ve Mihalgazi (Eskişehir) ilçe ve köylerinde etnobotanik araştirmalar

Abstract

Bu araştırma Eskişehir'in İnönü ve Mihalgazi ilçelerindeki bitkilerin halk arasında çeşitli kullanılışlarını saptamak amacıyla yapılmıştır. Şubat 2014 – Nisan 2015 tarihleri arasında 48 gün boyunca İnönü ilçesi ve bağlı bulunan 12 köy ile Mihalgazi ilçesi ve bağlı bulunan 4 köy ve 1 belde ziyaret edilmiştir. Bu bitkilerin yöresel adları, kullanılan kısımları, kullanılışları, hazırlanışları, uygulanış şekilleri ve uygulama süreleri hakkında bilgiler derlenmiştir. Toplanan örnekler Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu'nda (ESSE) saklanmaktadır. Bu çalışmanın sonucunda 124 taksonun kullanımı tespit edilmiştir. Bunlardan 87'si tıbbi olarak, 61'i gıda olarak, 6'sı baharat olarak, 7'si kozmesötik ve kozmetik olarak, 21'i hayvan hastalıklarında, 13'ü hayvan yemi olarak, 8'i boyama amaçlı, 8'i yakacak olarak, 33'ü diğer amaçlarla kullanılmaktadır. Literatürde etnobotanik kullanımına rastlanmayan 15 takson ilk defa çalışmamızca tespit edilmiştir. Ayrıca 5 endemik takson rapor edilmiştir.Anahtar kelimeler: Eskişehir, Etnobotanik, İnönü, Mihalgazi, Tıbbi bitki, Türkiye

This survey has an aim to identify the various folk usage of the plants in Mihalgazi and İnönü (Eskişehir) districts. The field works have been done during 48 days from February 2014 to April 2015. During this research 12 villages of İnönü district and 5 villages of Mihalgazi district have been visited. The information for these plants, such as local names, their usages, used parts, methods of preparation, administration dosage and duration of treatments have been recorded. The collected specimens are kept in the Herbarium of the Faculty of Pharmacy, Anadolu University (ESSE). As a result of this identification, 124 taxa (101 wild, 24 cultivated) have been determined for several usages. Among them 87 taxa are used as medical purposes, 61 taxa as food, 6 taxa as spice, 7 taxa as dermocosmetics and cosmetics, 21 taxa for animal diseases, 13 taxa as fodder, 8 taxa 8 taxa as fuel and 33 taxa have been established for different usages. The ethnobotanical uses of 15 taxa are recorded for the first time. Besides, 5 taxa are endemic.Key words: Eskişehir, Ethnobotany, İnönü, Medicinal plant, Mihalgazi, Turkey