Okul öncesi dönemdeki kekemeliği olan ve olmayan çocukların akran ilişkilerinin karşılaştırılması: Eskişehir örneklemi

Abstract

Bu araştırmada, okul öncesi dönemde kekemeliği olan ve olmayan çocukların akran ilişkilerinin karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu, 5-6 yaş aralığındaki kekemeliği olan (n=45) ve olmayan (n=45) toplam 90 çocuk ve bu çocukların sınıf öğretmenlerinden oluşmaktadır.Çalışmada veri toplama aracı olarak `Çocuk Bilgi Formu`, `Çocuk Davranış Ölçeği` ve `Akranların Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği` kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 paket programı kullanılarak Mann Whitney-U Testi ve Ki Kare (Chi Square) Testi ile analiz edilmiştir.Yapılan analizler sonucunda; kekemeliği olan ve olmayan grupların akran ilişkilerinin `Asosyal Davranış Gösterme`, `Akranlarınca Dışlanma`, `Korkulu-Kaygılı Davranış Gösterme`, `Çekingen Davranış Gösterme` ve `Aşırı Hareketlilik` alt boyutları bakımından anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır. Kekemeliği olan gruptaki çocuklar tüm bu alt boyutlardan kekemeliği olmayan gruptaki çocuklardan daha yüksek puanlar almışlardır. Bunun yanında, kekemeliği olan ve olmayan gruplar arasında akran ilişkilerinin `Başkalarına Karşı Yardımı Amaçlayan Sosyal Davranış Gösterme` ve `Saldırgan Davranış Gösterme` alt boyutları bakımından anlamlı düzeyde bir farklılık saptanmamıştır. Kekemeliği olan grup ile kekemeliği olmayan grubun `Akran Şiddetine Maruz Kalma` puanları bakımından anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Kekemeliği olan grubun `Akran Şiddetine Maruz Kalma` puanlarının kekemeliği olmayan gruptan daha yüksek olduğu saptanmıştır. Kekemeliği olan grup ile kekemeliği olmayan grup arasında `Okula Uyum Sorunu Yaşama` değişkeni bakımından anlamlı düzeyde bir fark olduğu saptanmıştır. Okula uyum sorunu yaşayan çocukların kekemeliği olan grupta kekemeliği olmayan gruba göre sayıca daha fazla olduğu bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Kekemelik, Akran İlişkileri, Akran Şiddetine Maruz Kalma

This study aims to compare the peer relations of children who stutter and non-stutter in the preschool period. The study group consists of 90 stuttering (n=45) and non-stuttering (n=45) children ranging in age from 5 to 6 and their classroom teachers. In this study, `Children Information Form`, `Children's Behavior Scale` and `Victimization Scale` were used as data collection tools. The data obtained were analyzed by using SPSS 21.0 package program. Mann Whitney-U Test and Chi-Square Test were used for analyses.The results showed that, the peer relations of the groups who stutter and non-stutter have been found to vary significantly in terms of subscales of showing `Anti-social Behavior`, `Fearful-Anxious Behavior`, `Timid Behavior`, `Exclusion by Peers` and `Hyperactivity`. The group of children with stuttering have taken higher points from all these sub-scales than non-stuttering children. In addition to this, no significant difference was found between stuttering and non-stuttering groups in terms of subscales of showing `Aggressive Behavior` and `Pro-Social Behavior`. The stuttering and non-stuttering groups were found to differ significantly in terms of their points in `Peer Victimization`. The points of stuttering group for `Peer Victimization` is higher than non-stuttering group. Finally, a significant difference was found between the stuttering group and non-stuttering group in terms of the variable of `School Adjustment Problem`. In the group of stuttering children, the number of children with the problem of school adjustment was found to be higher than in non-stuttering group. Keywords: Stuttering, Peer Relations, Peer Victimization