A Historical panorama of an İstanbul neighborhood: Cihangir from the late nineteenth century to the 2000s

Abstract

Atatürk lkeleri nkılap Tarihi Enstitüsü'nde Yüksek Lisans derecesi için BinnazTuğba Sasanlar tarafından Ağustos 2006'da teslim edilen tezin kısa özetiBaşlık: Bir stanbul Semti'nin Tarihsel Panoraması: On Dokuzuncu YüzyılSonundan 2000'lere CihangirBu çalışma yüzyıllardır Rum, Ermeni, Musevi, Levanten, Türk ve diğer Müslümanve gayrimüslim unsurların bir arada uyum içinde yaşadıkları kozmopolit bir stanbulsemti olan Cihangir'in tarihine bir katkı olarak görülebilir. Eski ve yeniCihangirlilere ait sözlü tarih anlatıları ve yazar tarafından ortaya çıkarılan birincilkaynaklara dayanan bu çalışma semtin kozmopolit dokusuna ve onun Cumhuriyettarihi boyunca geçirdiği dönüşümlere bir ışık tutmayı hedeflemektedir. Bu çalışmaCihangir'in hikayesini milliyetçi devletin Türkleştirme politikaları ile ilintili olarakkozmopolit stanbul'un düşüş hikayesi içerisine yerleştiren yazarının perspektifiniyansıtmaktadır. 1942 Varlık Vergisi, 6-7 Eylül 1955 olayları, 1964'te Yunantebaalıların sınır dışı edilmesine yol açan kararname gibi bir dizi üzücü olaysonrasında Cihangir gayrimüslim, özellikle de semtin ağırlıklı nüfusu olan Rumsakinlerinin zaman içerisinde ayrılması sonucunda orijinal insan dokusunukaybetmiştir. Çalışma aynı zamanda özellikle 1950'ler ve 1960'ların Cihangirindekikozmopolit mahalle hayatını da yansıtmaktadır. Bununla birlikte Cihangir bir dönemgeçirdiği sınıfsal düşüşün ardından küreselleşen bir metropol olan stanbul'dayeninden keşfedilmiştir. Bu çalışma aynı zamanda Cihangir'de mutenalaşma sürecinive onun semt ve oradaki mahalle hayatı üzerindeki etkilerini tartışmaktadır.Günümüzde Cihangir kültürel anlamda heterojen ama etnik olarak daha az karışıkfakat hala az sayıdaki Rum, Ermeni, Musevi ve Levanten sakinlerini kucaklayan veher şeye rağmen bugünü dünü ile birlikte yaşayan bir semttir.iv

An Abstract of the Thesis of Binnaz Tuğba Sasanlar for the degree of Master of Arts inthe Atatürk Institute for Modern Turkish History to be taken August 2006.Title: A HISTORICAL PANORAMA OF AN ISTANBUL NEIGHBORHOOD:CIHANGIR FROM THE LATE NINETEENTH CENTURY TO THE 2000sThis study can be seen as a contribution to the history of a cosmopolitan Istanbulneighborhood, Cihangir, where Greeks, Armenians, Jews, Levantines, Turks, and otherMuslim and non-Muslim inhabitants lived in harmony for centuries. Based on oralhistory narratives by older and new inhabitants of the neighborhood as well as primarysources identified by the author, the present study aims to shed light on its cosmopolitanfabric and the changes it has undergone throughout the republican history of Turkey. Itreflects its author?s perspective which situates the story of Cihangir within theframework of the story of the decline of cosmopolitan Istanbul due to the Turkificationpolicies of the nationalist state. After a series of regrettable events like the notoriousWealth Tax of 1942, the 6-7 September riots in 1955, and the 1964 decree for thedeportation of Greek nationals, Cihangir lost its original human fabric with the gradualdeparture of its non-Muslim inhabitants, specifically the Greeks, who were the mainpopulation in the neighborhood. It also presents the cosmopolitan mahalle life inCihangir, especially in the 1950s and the 1960s. After a period of déclassement,however, Cihangir was reinvented in a globalizing metropolis, Istanbul. This study alsodiscusses the process of gentrification in Cihangir and its effects on the neighborhoodand the daily mahalle life there. Present day Cihangir is a culturally heterogeneous butethnically less mixed neighborhood embracing the few remaining Greeks, Armenians,Jews and Levantines. However, it is a neighborhood still living together with its past.iii