Internal dynamics and facilitating factors: A critical appraisal of internal migration within Turkey, 1950-1980

Abstract

1950 ile 1980 yılları arasındaki iç göç, Türkiye'nin bugünkü siyasi, ekonomik ve toplumsal manzarasını şekillendirme açısından büyük önem taşır. Türkiye'de göç üzerine yapılan araştırmaların çoğu, Lee ve Todaro öncülüğünde geliştirilmiş belli bir kuramsal çerçeveyi kullanır, göç olgusunu itici ve çekici faktörlerle açıklarlar. Ancak hem Todaro'nun modeli, hem de Lee'nin itici ve çekici faktörler çerçevesi, analizden çok tasvire yöneliktir ve her ikisinin de kendi içinde bir takım kusurları vardır. Her iki kuram da göç dalgalarını açıklamada eleştirel bir analize pek az başvurur, ağırlıklı olarak, istihdam sayıları gibi toplu verileri kullanır ve halihazırda çok kalabalık olan şehir merkezlerine göçün büyük ölçüde devam etmesinin sebeplerini açıklamada genellikle yetersiz kalırlar. Daha güncel göç kuramları ise daha çok uluslararası ve iç göçün iç dinamikleri ve bağlantı ağları oluşturma etkilerine odaklanır. Bu çalışma Todaro'nun modelinin ve Lee'nin itici çekici faktörler kuramının Türkiye'ye uygulanmasının eleştirisini yapmayı amaçlar. Bunun yanısıra göç kuramındaki yeni gelişmeleri ve bunların 1950 1980 arasında Türkiye'deki göçün eleştirel bir değerlendirmesini yapmakta nasıl kullanılabileceğini tartışır. Son olarak, ulaşım ya da iletişim altyapısı gibi kolaylaştırıcı etkenleri göç ve göçü çevreleyen ekonomik ve siyasal bağlam arasındaki dairesel ilişkinin dışında tutma meselesini ele alır.

Internal migration between the years 1950 to 1980 was crucial in shaping the political, economic, and social landscape of Turkey as it exists today. Much of the research done on migration in Turkey utilizes a specific push-pull theoretical framework, pioneered by Lee and Todaro. Both the Todaro model and Lee?s push-pull framework are of a descriptive nature, and have certain intrinsic flaws. Both theories offer little critical analysis of migration flows, rely heavily on aggregate data such as employment numbers, and generally fail to explain continued high rates of migration into overcrowded urban centers. More recent migration theory has focused on the internal dynamics and network effects of international and domestic migrations to great effect. This paper provides an overall critique of the Todaro model and Lee?s push-pull theory as they have been applied to Turkey. It further discusses the more recent developments in migration theory and how they can be used to critically examine the Turkish case from 1950 to 1980. Finally, there is the matter of separating out the facilitating factors or transportation and communication infrastructure as exogenous to the highly circular relationship between migration and its surrounding economic and political context.