The practice of renaming places in Turkey: An anthropological perspective on spatio-temporal politics

Abstract

Bu tez Türkiye'de yer isimleri değiştirilmesi pratiğinin, hegemonik bir zaman-mekan rejimi yaratarak ve kolektif hafızaya müdahale ederek, milli devletin söylemsel oluşumuna ve mekanın ulusal kodlanışına nasıl hizmet ettiğini incelemektedir. Bu muhtasar hamle, belli bir hükümetleştirme tekniği olan meskun ve tabii isimlerin değiştirilmesini okuyarak, Türkiye'deki modernleş(tir)me deneyiminin yeniden tarihselleştirmesidir.1957 yılında, İçişleri Bakanlığı'nın denetimi altında Ad Değiştirme İhtisas Kurulu'nun oluşturulması ile, yer isimleri değiştirilmesi pratiği, köklü bir bürokratik proje halini almıştır. Bu araştırma İhtisas Kurulunun oluşum sürecini, stratejilerini ve performanslarını ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışma özellikle İhtisas Kurulun 1957 ile1978 yılları arasında yaptığı isim değişiklikleri üzerine odaklanmaktadır.Bu tez aynı zamanda isim değiştirme politikasının ?aşağıdan? nasıl alımlandığını ve bu politikayla nasıl mücadele edildiğini araştırmaktadır. Bu tez, Diyarbakır ve Batman'da yürütülen saha çalışmasına dayanarak, standartlaştırılmış-Türkleştirilmiş yer isimlerinin bastırdığı hafıza parçacıklarını ortaya çıkarmaktadır. Etnografik araçlardan istifade edilerek, değiştirilen Kürtçe ve Ermenice yer isimlerinin?söylenmemiş hikayeleri? araştırılmaktadır.

This thesis explores how the practice of renaming places in Turkey serves the discursive formation of the nation state and the national territorialization of space by creating the hegemonic spatio-temporal regime and by intervening into the collective memory. This is a brief attempt to rehistoricise the modernization experience in Turkey by reading through a particular governmentalization technique, i.e. the renaming of settlement and natural places.With the establishment of The Expert Commission on Name Changes under the supervision of the Ministry of Interior in 1957, the renaming practice was transformed into an entrenched bureaucratic project. This thesis explores the very formations, strategies, and performances of the Expert Commission. This study especially focus on the renaming operations that were conducted by the Commission between 1957 and 1978.This thesis also inquires into the appropriation and contestation of the renaming policy ?from below.? Based on a field work conducted in Diyarbakır and Batman, the study uncovers fragments of memory suppressed under the standardized-Turkified place names. By utilizing the tools of ethnography, the unwritten and negated histories of the replaced Kurdish and Armenian place names are explored.