Demonds of mothers from preschool education

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacı, annelerin okulöncesi eğitiminden isteklerini saptamaktır. Annelerin, okulöncesi eğitiminin beş değişik öğesindeki fikir ve seçimleri, onların isteklerini belirlemiştir. Çalışmada, okulöncesi yaşlarında (üç-altı yaş) çocukları olan annelerin istekleri aşağıda belirtilen başlıklar doğrultusunda saptandı: (a) annelerin, çocukları için bir okulöncesi eğitim kurumu seçerken önem verdikleri kriterler; (b) annelerin, beş öğede öncelik verdikleri maddeler; (c) annelerin seçtikleri kriterler ve öncelik verdikleri maddeler arasında, demografik özelliklerine göre gösterdikler farklılıklar ve (d) annelerin ve uzmanların önem verilen kriterlerde ve öncelikli maddelerde gösterdikleri farklılıklar. Örneklem, İstanbul'un üç farklı sosyo-ekonomik bölgesinden eşit olarak seçilen 96 anneden oluştu. Veri toplama aracı olarak mülakat formu geliştirildi. Veriler sayı ve yüzdelerden oluşan dağılım tabloları, ortalamalara ek olarak, varyans analizi, ki-kare ve t-test yöntemleriyle analiz edildi. Annelerin, okulöncesi eğitim kurumu seçerken önem verdikleri kriterleri ve maddeleri saptamak için yapılan analizler, onların yaşadıkları bölge ve eğitim seviyelerine bağlı anlamlı farklılıklar ortaya çıkardı. Deneklerin yaşlarının, işlerinin, çocuğun yaşının ve kaçıncı çocuk olduğunun; önem verilen kriterler ve öncelikli maddelerde kısmi anlamlı farklılıklar ortaya koyduğu belirlenmiştir. Çocuğun cinsiyetinin anlamlı bir farklılık doğurduğu saptanmamıştır. viOkulöncesi eğitimindeki ancak üç ana öğede yukarıdaki demografik özelliklere göre anlamlı farklılıklar ortaya çıkaran cevaplar alınmıştır. Bu üç ana öge; `sağlık, güvenlik ve beslenme`, `program özellikleri` ve `öğretmen veli ilişkileredir. Yapılan analizler, annelerin ve uzmanların önem verdikleri kriterler ve öncelik verdikleri maddelerde farklılaştıklarını göstermektedir. Özellikle `öğretmen veli ilişkileri`nde deneklerin işi ve çocuğun cinsiyeti hariç, diğer tüm demografik özelliklere göre, iki gurup arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Ayrıca, `program özellikleri`nde deneklerin yaşadıkları bölgelere, eğitim seviyelerine ve işlerine göre anlamlı farklılıklar ortaya çıktı. `Öğretmen özellikleri` bölümünde ise, iki gurubun arasında çocuğun kaçıncı çocuk olduğuna bağlı olarak anlamlı farklılıklar belirlendi. Bu iki grubun arasında saptanan farklılıklar, okul öncesi eğitiminden annelerin istekleri ile uzmanların `ideal` olarak belirledikleri koşulların farklılığını göstermektedir. vii

ABSTRACT This study was conducted to obtain knowledge about the demands of mothers from a center based early childhood education. It aimed to assess this demand, by exploring the attitudes and preferences of mothers in five different components of early childhood education. The demands expressed by mothers, who have a child in a preschool center, were investigated to find out: (a) the criteria that the mothers considered important when choosing a preschool center for their children; (b) the priorities of the mothers within the items of the five components-, (c) the variations among the criteria that are considered important by mothers and their priorities, with respect to their demographic characteristics; (d) the differences between the `experts` and. the mothers, with respect to the chosen criteria and priorities of the two groups. The sample consisted of 96 mothers, chosen equally from three different socioeconomic areas. A structured interview schedule was used as the instrument to collect the data. Descriptive analysis, analysis of variance test, chi- square test and frequency distributions were calculated for the analysis of the data. The criteria that were considered important when choosing a preschool center and the priorities of the mothers were found to differ significantly with respect to the socioeconomic area in which the mothers live and their education level. Age of the respondents, thei' occupational income, age and birth order of the target child indicated partial significance. Sex of the child was found to be ineffective on the above dimensions. ivIn three components of early childhood education, significantly different responses were obtained with respect to the above variables. Those three components were `health, safety and nutrition`, `curriculum characteristics` and `parent-teacher relationship`. Attitudes and priorities of the respondents differed within these three components. The analysis also indicated that there were differences between the `experts` and the respondents, with respect to chosen criteria and priorities. It was seen that, in all the demographic variables, expect for the variables of occupational income and child's sex, the two groups were found to differ significantly in the values they have assigned to the items of parent-teacher relationship. Also in the curriculum component, these two groups differed significantly with respect to socioeconomic area, educational level and occupational income of the respondents. In teacher characteristics component, child's birth order was found to produce significant differences in responses of the two groups. The results also revealed that there were differences between the priorities of experts and respondents. These differences among the attitudes and priorities of both groups may signal the current demand for early childhood education and the future efforts that have to be made to shift that demand in the direction of `experts`.