Privatization of the water utilites: The Case in the UK and severage administration (İSKİ)

Abstract

vii ÖZET SU HİZMET KURULUŞLARININ ÖZELLEŞTİRİLMESİ : İNGİLTERE UYGULAMASI VE İSTANBUL SU VE KANALİZASYON İDARESİ (İSKİ) İÇİN BİR YENİDEN YAPILANMA MODELİ Özelleştirme 1980'lerin başından itibaren dünyanın her tarafında, verimsizliğin ana kaynağı olarak görülen kamu kuruluşlarının ekonomi genelindeki payını düşürmek amacıyla önem kazanmıştır. Sonuçta, verimliliği ve etkinliği serbest pazar ekonomisi kurallarını uygulamak yoluyla arttırmak hedefiyle kamu kuruluşlarının elden çıkarılması, rekabete açılmaya yönelik düzenlemelerle birlikte ekonomilerin gündeminde yer almıştır. Özelleştirme uygulamaları- yalnızca rekabetçi piyasalarda değil, gerçekte doğal tekel konumunda olan kamusal hizmet kuruluşlarında da yapılmıştır. Bu çerçevede, İngiltere ve Galler'de yaşayan nüfusun %75'ine su sağlayan ve tüm nüfusa atıksu hizmetleri götüren 10 adet Su Kuruluşu Kasım 1989'da -özelleştirilmiştir. özelleştirmenin ana hedefleri arasanda, günlük faaliyetlerin yürütülmesinde olduğu kadar stratejik kararların alımında da etkili olan politik yönelimleri önlemek, belirlenmiş su ve atıksu standartlarında hizmet verebilmek için yapılması gereken dev yatırımların finansman gereksinmesini karşılamak ve abonelere yönelik hizmet düzeylerini arttırmak yer almaktadır. Daha önceden hükümetler tarafından yürütülen üç ana işlev olan standartların konulması, düzenleme ve işletme birbirlerinden bütünüyle ayrılarak kamusal sorumluluklar bağımsız duruma getirilmiştir. Kamu sağlığı ve çevresel konuların yaşamsal önem taşıdığı su endüstrisinde özel sektör tekelleri yaratılabileceği konusundaki kaygılar çok sıkı ve bağımsız bir denetim yapısı kurularak ortadan kaldırılmıştır. Uzun vadeli yatırım programları, tarife artış sınırları ve abonelere yönelik hizmet standartları özelleştirilen her Su Holding Şirketi için ayrı ayrı saptanmış, finansal yeniden yapılanma kapsamında hükümete olan borçlar silinmiş ve ek nakdi destek sağlanmıştır.viii Bu çalışmada, İngiltere ve Galler'de gerçekleştirilen su ve atıksu hizmetleri özelleştirme sürecinin., düzenleyici kurumların işlevlerine özel önem verilerek, incelenmesi ve 10 adet Su Holding Şirketi'nin özelleştirme öncesi ve sonrası performanslarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Su Holding Şirketleri'nin işletmeye ve finansal durumlarına yönelik performansları İSKİ'ninkilerle karşılaştırılarak verimsizlik nedenleri, İSKİ için bir yeniden yapılanma modeli geliştirmek amacıyla, ortaya çıkarılmaya çalışılmıştı r. Elde edilen bulgular ışığında, İSKİ'nin karşılaştığı sorunların, temel olarak İstanbul'un hızlı ve öngörülemeyen büyümesinden kaynaklandığı ve kararlı, uzun vadeli ve değişmez politikalar uygulanmadan aşılamayacağı sonucuna varılabilir. Ayrıca, kısa dönemli bakış açısına sahip politik yönelimler işin doğasına aykırıdır. Bu nedenle, İSKİ'nin yeniden yapılanması, tercihan politik sistemle bağlantıyı ortadan kaldıracak `yönetimin özelleştirilmesini içermeli ve bağımsız, uzman düzenleyici kurumlar yalnızca operasyondan sorumlu olacak olan endüstriyi denetlemelidir.

ABSTRACT PRIVATIZATION OF THE WATER UTILITIES : THE CASE IN THE UK AND A RESTRUCTURING MODEL FOR ISTANBUL WATER AND SEWERAGE ADMINISTRATION (ÎSKÎ) Privatization gained importance in all parts of the world starting from the beginning of 1980's as a result of measures aimed to decrease the share of the public enterprises in the aggregate economy which are assumed to be the major sources of inefficiency. Consequently, sale of public enterprises coupled with increased deregulation in the competitive markets took part on the economic agenda with the objective of improving efficiency and effectiveness through liberalization. Privatization measures were implemented not only in the competitive markets but also in the utility businesses which are in effect natural monopolies. In this context, 10 Water Authorities operating in England and Wales which supply water to 75% of the population and provide sewerage services to the whole population were privatized in November 1989. Preventing political intervention in day-to-day operations as well as strategic decision-making and overcoming underinvestment in the water industry which has huge investment requirements to meet specified water and sewerage standards and improve customer-oriented levels of service were the main objectives of water privatization. The three main functions which were previously conducted by the Government, i.e. standard setting, regulation and operation, were clearly separated to promote public accountability. The concerns of creating private sector monopolies in an industry where public health and environmental issues are vital were eliminated by the establishment of a very tough and independent regulatory framework. Long-term capital programmes, allowable price increases and customer levels of service. standards were explicitly defined for each Water Holding Company before privatization which benefited from a major capital restructuring programme in the form of governmental debts written off and cash injection.VI This study aims to analyze the water privatization process in the UK by paying special attention to the regulatory bodies established and to evaluate the performances of 10 Water Holding Companies operating in England and Wales both before and after privatization. Operational and financial performances of the Water Holding Companies are compared with those of ÎSKÎ and the reasons of inefficiencies are tried to be revealed with the purpose of devising a restructuring model for ÎSKÎ. Under the light of the findings it can be concluded that the problems ÎSKÎ face emanate basically from the rapid and unf oreseenable growth of Istanbul and can not be overcome without implementing determined long-term and lasting policies. Moreover, political concerns having short- term perspective are against the long-term nature of the business. Hence, the restructuring of ÎSKÎ should preferably incorporate `privatization of management` by unchaining its links with the political system and independent, expert regulatory bodies should police the industry that would be responsible solely from operations.