Kayseri in the and of the sixteenth century in the light of the court records, 988-1002/1580-1592

Abstract

KISA ÖZET Kadi Sicillerinin Isiğinda Onaltinci Yüzyil Sonlarında Kayseri, 988-1002/1580-1592 yazan Göknur Karaduman Bu tez Şer'iye Sicillerini ana kaynak olarak kullanarak bir Orta Anadolu şehrinin onaltinci yüzyil sonlarindaki tarihini yazma çalişmasidir. Onaltinci yüzyil Anadolu halki üzerinde yikici etkileri olan fiyat devrimi, nüfus artişi, Şehirlerin gelişmesi ve Celali isyanlari gibi önemli olayların olduğu bir dönemdir. Osmanli tarihçileri bu gerçeklerin farkina vararak bu dönem üzerinde derin araŞtirmalar yapmişlardir, fakat kullandiklari kaynaklarin doğasi onların doyurucu sonuçlara ulaşmalarına engel olmuştur. Şimdiye kadar kullanilan kaynaklardan daha değişik özelliklere sahip olan Kadi Sicilleri ise ancak yakin bir zamanda Faroqbi, Jennings ve Gerber gibi tarihçiler tarafından Osmanli tarihçilerinin knllanimina sunulmuştur. Bu çalışmada kullanilan ve içinde bulunan her türlü hayvan ve tarlanin mülkiyeti ve tarimsal aktiviteler hakkindaki davalarin çokluğuna karşilik; bunlara oranla çok daha az sayida lonca teşkilati veya endüstri ile ilgili dava bulunan 1580-1592 tarihli siciller tarimsal bir ekonominin hakim olduğu bir Orta Anadolu Şehrinin resmini çizmede çok vuıyararli olmuştur. Buna ek olarak bu çalişmada kadi sicillerinin ait olduklari dönemlerin ekonomik ve sosyal koşullarini yansıtmada çok yaıarli bir kaynak olduklari açikca belirtilmiştir. Çalişilan dönem bazi önemli ekonomik sorunlar sonucu olarak vergi sisteminde yapılan önemli değişikliklere, ve ayrica hemen hemen bütün Anadolu'da görülen isyanlara sahne olmuştur. Sicillere baktiğimizda 1580lerin sonlarina doğru timarlarin mülkiyetleri ve Celaliler hakkindaki davalarda önemli bir artiş olduğunu görebiliriz. rx

ABSTRACT Kayseri in the end of the Sixteenth Century in the Light of the Court Records, 988-1002/1580-1592 by Göknur Karaduman This study is an attempt to use the Court Records (Şer 'iye Sicilleri) as a primary source for the study of the history of a central Anatolian town in the late sixteenth century. Significant events such as price revolution, population growth, urban development and Celali rebellions which had detrimental effects on the life of the people of Anatolia took place during this period. Historians conscious of this fact have studied the period intensively, but the nature of the sources that they have used did not allow them to produce satisfactory results. The Kadi Sicils with different characteristics have been newly introduced into the study of Ottoman history by historians like Jennings, Faroqhi or Gerber. The sicils dating from 1580-1592 that have been used in this study proved to be very helpful in drawing a picture of a central Anatolian town with a predominantly agricultural economy as shown with relatively small percentage of cases about guild organizations or industries as opposed to the importance given to animals, arable lands and agricultural activities. In addition to this, in this study it has been made clear that the kadi sicils are useful sources in reflecting the contemporary economic and social viconditions. 1580s witnessed changes in tax system as a result of severe economic problems, and on the hand rebellions in the countryside. When we look at the cases found in the sicils we see that disputes over ownership of timars and cases about Cetalis seem to increase towards the end of the period. vu