Enhancement of self-esteem in hierarchical relationships

Abstract

vıı ÖZET Hiyerarşik İlişkilerde Özgüveni Pekiştirme Shamsi Mehin Akhondzadeh Bu çalışmada, ebeveyn ve çocukların, hiyerarşik aile ilişkilerinde özgüveni pekiştirme deneyimleri araştırılmıştır. Türkiye'nin daha geleneksel bölgelerindeki katılımcıların, Türkiye'nin batısındaki katılımcılara oranla, daha fazla özgüveni pekiştirici deneyimlerini aktaracağı beklenmiştir. Çalışmaya farklı coğrafi ve kültürel ortamlardan olan Boğaziçi ve Dicle Üniversiteleri'nden 284 (135 kadın ve 149 erkek) gönüllü lisans ve yüksek lisans öğrencisi katılmıştır. Araştırmacı tarafından oluşturulan ve benin/diğerinin özgüveni pekiştirme beklentilerini, benin/diğerinin bu beklentilere karşı sergilediği davranışları ölçmeyi amaçlayan Özgüven Pekiştirme Ölçekleri (ÖGPÖ), demografik bilgi formu ve Genişleyen Benlik Ölçeği kullanılmıştır. Sonuçlar farklı üniversitelerde eğitim almanın katılımcıların aileiçi ilişkileri algısına önemli bir etkisi olmadığını göstermiştir. Bu ilişkilerde karşılıklı özgüveni pekiştirici beklentiler anne ve çocuk arasında daha kuvvetlidir. Ebeveynlerin özgüveni pekiştirme beklentilerinin kadın katılımcılar arasında daha fazla olduğu bulunmuştur. Fakat annelerinden özgüveni pekiştirme davrnışlarında en yüksek algıyı Boğaziçi Üniversitesi kadın katılımcıları göstermiş, Dicle Üniversitesi kadın katılımcıları ise en düşük algıyı göstermiştir. Ebeveyn farklılıkları açısından, katılımcıların anneleriyle ilişkilerinde daha güçlü karşılıklı özgüven pekiştirme bekentilerinin ve davranışlarının olduğu görülmüştür. Benin iki kültürlü olmasının belirleyicisi olarak görülen Genişleyen Benlik Ölçeği katılımcıların batılılaşma seviyesinin birleştici etkisini görmek için uygulanmıştır. Üniversitev etkisi anlamlı bir farklılık göstermezken, sonuçlar beklenilen doğrultuda çıkmış, Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri ve kadın katılımcılar daha yüksek bir çizgide yer almışlardır. Genel olarak ebeveyn eğitiminin, özellikle babanın eğitim düzeyinin artmasının ve kardeş sayısının azalması ilişkilerde karşılıklı özgüveni pekiştirme eğiliminin artmasına neden olduğu görülmüştür. Daha küçük, daha eğitimli aileler, daha yakın ilişkileri göstermektedir. Aileiçi ilişkilerde özgüveni pekiştirmede ortamın geleneksel olmasından ziyade aile yapısının ve ebeveyn ve çocuk cinsiyetlerinin daha önemli olduğu görülmüştür. Roland'ın (1988) benin yapısı üzerine oluşturduğu teorik çerçeve ve benin ana organizasyonları ve hiyerarşik ilişkileri ve aileiçi ilişkilerde özgüveni pekiştirme boyutu bu çalışmanın bazı sonuçlarıyla desteklenmiştir.

ABSTRACT Enhancement of Self-esteem in Hierarchical Relationships by Shamsi Mehin Akhondzadeh In this study the self-esteem enhancement experiences of parent and child in hierarchical family relationships was investigated. It was expected that participants from a culturally more traditional part of Turkey would show stronger evidence of self-esteem enhancement experiences than culturally more western part, in line with Roland's (1988) theoretical claims. The participants of the study were 284 (135 females and 149 males) volunteer undergraduate and graduate students who were from two different geographical and cultural areas, from Boğaziçi and Dicle University. The instruments administered were demographic information form, the Self Esteem Enhancement Scales (SEES), which were constructed by the researcher and aimed to assess self-esteem enhancement expectations of self from others, and self-esteem enhancement behaviors of self toward others, and the Expanding Self Scale. Results indicated that the differences in the university context did not influence respondents' perceptions of the relationships in the family context; in which mutual expectations of self-esteem enhancement was stronger with mothers. Respondents' own self- esteem enhancement expectations revealed that females expected more self-esteem enhancement from their parents. However, Boğaziçi females perceived the highest self- esteem enhancement from their mother, while Dicle University females perceived the least. In terms of parental differences, that the respondents reported stronger mutual self-esteem enhancement expectations and behaviors with their mothers.VI The Expanding Self Scale, which was proposed to be an indicator of the amount of biculturalism of self, was given as a convergent measure of the respondents' level of Westernization. While the university effect was not significant, the trend was in the expected direction, with Boğaziçi University and female students scoring higher. Overall it appeared that increased parental education and decreased number of siblings tended to lead to increased mutual self-esteem enhancement relationships, especially with father. In effect, a smaller, more educated family implies more intimate relationships. Thus the family composition and gender of parent and child tend to be more important than the traditionalism of the context in parent-child self-esteem enhancement relations. Roland's (1988) theoretical framework on the structuralization of the self with its main organizations and the hierarchical relations and its self-esteem enhancement dimension in the family relations were supported by some findings of the present study.