The İstanbul textile guilds in the first half of the ninenteenth century

Abstract

ÖZET Ondokuzuncu Yüzyın İlk Yansında İstanbul Tekstil Loncaları Mustafa İnce Ondokuzuncu yüzyıl Osmanlı tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Bu dönem Osmanlı yerli sanayi ve ticaretinin Avrupa kapitalizmi karşısındaki çöküşüne işaret eder. III. Selim'in saltanat devrinden başlayarak, Padişah ve çevresindekiler klasik lonca yapısının kısıtlayıcı karakterini, önce çeşitli gedik uygulamanm lağvederek, sonra da loncalara münhasır kılman tüm tekelleri kaldırarak değiştirmeye çalıştılar. II. Mahmut selefinin bu alandaki reformlarım sürdürdü. istanbul'daki loncaların yapısının değişmesinde dört factor önemliydi. Birincisi, Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, ikincisi Tanzimat fermanım ilam, üçüncüsü 1838 İngiliz- Türk Ticaret Anlaşması ve son olarak da modern belediye kurumunun ortaya çıkışı. Ancak, şehrin ticari hayatına getirilen en önemli değişiklik Kontrat Sistemi'ydi. Yeni sistem, eski uygulaman gerek şekilsel olarak ve gerek de pratikte değiştirdi. Loncalann çöküşü, tektil loncalarında çok daha belirgindi. Süreç 1820 lerde başladı ve 1860'lara kadar, devlet tarafından bu duruma karşı alınmış hiç bir tedbir yoktu. Bunun yerine, devlet küçük üretici yerine çoğunlukla fabrika kurmayı teşvik ediyordu. Ancak 1860lardan sonra, modern ekonomi doktrininin okullarda öğretilmesi ve basın tarafından oluşturulan bir kamuoyunun baskısıyla, loncalann yemden yapılandınlması için bazı gayretler gösterildi.

ABSTRACT THE İSTANBUL TEXTILE GUILDS IN THE FIRST HALF OF THE NINETEENTH CENTURY By Mustafa İnce The nineteenth century is an important turning point in the Ottoman history. It denotes the decline of the Ottoman local industry and trade in the face of the European capitalism. Starting from the reign of Selim HI, the Ottomans tried to eliminate the restricting characters of the classical structure, hy first rescinding the various applications of gedik, then followed by the lifting of the all monopolies given to the craftsmen and tradesmen. Four factors had been important in the change of the guilds in the nineteenth century: first was the abolition of the Janissary Army, the second was the proclamation of the Tanzimat Edict, the third was the 1838 Turko-British Treaty of Trade and the fourth was the emergence of the modern municipality. In this last phase, the application of the Contract System became the most important element introducted to the guild life in İstanbul. It changed the artisanal and trading activities completely. The weakening of the guilds was visible in the textile guilds. The process had already started in the 1820s and continued until the 1860s, there was no active intervention against this situation on the part of the state. Instead of this, the state was encouraging the establishment of factories. Yet, with the introduction of the modern economic doctrines to the schools and the pressure from the public opinion supported by the press, the state began to restructure the guilds.