The limit-experience: Following Blanchot to the limits of the other in speech and in literature

Abstract

Bu tez, Maurice Blanchot'nun insan varlığı üzerine, Öteki (Autrui) ve/ya Bulunuş ile ilşkili düşüncelerini, deneyimi mümkün olmayan nosyonlar bağlamında incelemektedir. Blanchot'nun yakın okuması yapılan iki metni ?Limit Deneyimi? ve ?Edebiyat ve Ölüm Hakkı?, insan varoluşunun bulunuş/ yokluk dualitesi üzerine kurulu olduğunu ortaya koyar ve Bulunuşun iki şekli olarak konuşma ve edebiyat üzerine yoğunlaşır. Blanchot insan varoluşunun dışsallık üzerine kurulu olduğunu, buna karşılık insan yaşamı ve gerçekliğinin Birlik-Özdeşlik'in yeniden ele geçirilmesi amacına yöneldiğini iddia eder. Birlik-Özdeşlik ihtiyacı Öteki'nin inkarını gerektirir ve kendini, insan eylem ve bilgisinin temeli olan Bulunuşun bitmez inkarı olarak gösterir. Limit deneyimi üzerinden Blanchot, Bulunuş'un kendini sunduğu haliyle temsilden anlık bir özgürleşmeye işaret eder. Blanchot'nun, Bulunuşun kendini açığa çıkarmasının yolu olarak önerdiği ?çoğul konuşma? oyunu, konuşmacılar arasında kurulacak bir dikkat mekanının imkan vereceği ?sınırsız bir düşünce oyunu?nun anlık görüsüdür. Konuşma genel anlamıyla, insanların kendilikleri dışına çıkarak Öteki'ne işte bu dikkat mekanında ulaşma ilişkileri olarak postule edilir. İki insan arasında Bulunuşun anlık görüsüne açılan ?ara? mekanın olanağını yaratan konuşmadır. Diğer taraftan edebiyat, dil tarafından yok edilen varolanların Bulunuşunu hiçlikten yeniden yaratma amacıyla varolanların yokluğu üzerine temellenen dilin bulunuşunun üzerini açmaya hizmet eder. Bunu yaparken de insan varoluşunun kalbinde yer alan bulunuş/yokluk dualitesine ayna tutar.

This thesis examines Maurice Blanchot?s reflections on the human being?s relation with the Other (Autrui) and/or Presence, notions that are impossible to experience and subsume under knowledge. Close readings of Blanchot?s works ?The Limit-Experience? and ?Literature and the Right to Death? reveal human existence to be based on a duality of presence/absence and investigate two modes of relation to Presence: speech and literature. Blanchot suggests that the human being?s existence is based on exteriority while human life and human truth are oriented towards the reachievement of Unity-Identity. This need for Unity-Idenity causes the denial of the Other as such, manifested as the never-ending denial of Presence that is the basis for human action and knowledge. The limit-experience, Blanchot?s interpretation of Bataille?s ?interior experience?, signifies a moment of freedom from representation through which Presence offers itself. As a way of reaching the revelation of Presence, Blanchot proposes the game of ?plural speech? wherein the space of attention generated between the interlocutors may allow for a glimpse of the ?unlimited play of thought?. Speech in general is postulated as a relation wherein the human being steps out of himself to receive the Other in the mutual space of attention, a space ?in-between? two human beings that allows for a glimpse of Presence. Literature, on the other hand, aiming to recreate the Presence of beings that is annihilated in language from nothing, serves to disclose the presence of language that is based on the absence of beings, mirroring the duality of presence/absence at the heart of human existence.