Processing genitive possessive long distance dependencies in Turkish

Abstract

Bu tez çalışması Türkçe'de belirtili isim tamlamaları ve yüklemi adlaştırılmış yantümcelerdeki ilgi-iyelik yapılarının oluşturduğu ayrık ilişkilerin işlemlenmesini elealmaktadır. Bu ayrık ilişkilerin işlemlenme güçlüğünü etkileyebilecek iki etken olancümlelerde ilgi ekinin varlığı ve de ilgi ve iyelik ekleri arasındaki çizgisel uzaklığıtest etmek için kendi hızıyla okuma yöntemi kullanılmıştır. Bu çerçevede deneylerdeüç cümle işlemlenmesi modeli karşılaştırılmıştır. Bu modeller, yakınlık modelleri(Hawkins, 1990; 1994; Gibson, 2000), ters-yakınlık modelleri (Konieczny, 2000;Kamide & Mitchell,1999) ve içerik adreslenebilir bellek modelidir (McElree, 2006;Phillips, Wagers, & Lau, 2010). Bulgular belirtili isim tamlamalarının ve yüklemiadlaştırılmış yan tümcelerinin ilgi-iyelik ayrık ilişkilerinin işlemlenmesi konusundaparalellik göstermediğini ortaya çıkarmaktadır. İlgi ekinin cümlede yer alması her ikikategoriyi de aynı şekilde etkilerken ilgi ve iyelik ekleri arasındaki çizgisel uzaklıkfarklı sonuçlar doğurmaktadır. Belirtili isim tamlamalarında çizgisel uzaklık iyelikeki almış kelimenin işlemlenmesini anlamlı bir şekilde etkilemezken yüklemiadlaştırılmış yan tümcelerde çizgisel uzaklık yüklemin işlemlenmesinikolaylaştırmaktadır. Sonuç olarak bu çalışma her ayrık ilişkinin farklı dengeleriolabileceğini ve de mevcut bir cümle işlemleme modelinin bütün ayrık ilişkilerinişlenlenmesini açıklayamayacağını öne sürmektedir.

This study addresses the processing of Genitive (GEN)-Possessive (POSS) longdistance dependencies in Turkish in both Noun Phrases (NPs) and non-finiteembedded clauses. The self-paced reading paradigm to investigate two factors thatmight play a role in determining the processing complexity of the dependency atissue: the overt presence of the GEN-marker in the sentence and the linear distancebetween the GEN-marked noun and the POSS-marked word, which can be a noun ora nominalized verb. To that end, we compare three models on sentence processing;namely locality accounts (Hawkins, 1990; 1994; Gibson, 2000), anti-localityaccounts (Konieczny, 2000; Kamide & Mitchell,1999) and content-addressableretrieval (McElree, 2006; Phillips, Wagers, & Lau, 2010). The results indicate NPsand non-finite clauses do not exhibit a complete parallelism with respect to theprocessing of the GEN-POSS dependencies. While the overt presence of theGEN-marker leads to more processing load on the POSS-marked noun in bothdomains, the effect of the linear distance between the GEN-marker and thePOSS-marker is not uniform. The linear distance does not affect the processingcomplexity in NPs whereas it eases the processing of the nominalized verb in nonfiniteembedded clauses. To conclude, this study shows that each dependencyrelation might have its own dynamics and a particular processing model might not beable to account for all types of long distance dependencies.