The discourse of rebellion in Byzantium in the eleventh and twelfth centuries

Abstract

Bu çalışma, döneme ait üç birincil kaynağın ayrıntılı bir analizini sunarak on birinci ve on ikinci yüzyıl Bizans'ında tahtı ele geçirmeye yönelik isyan söylemini incelemektedir. Bizans tarihinin en çalkantılı dönemlerinden birine ait tarihi olaylara tanıklık eden bu metinlerin ortaklaştıkları nokta, başkahramanlarının kanlı isyanlar sonucu tahtı ele geçirmiş generaller olmasıdır. Bu kaynakların kaleme alınmasındaki esas amaç ise söz konusu isyancılar adına bir savunma anlatısı ortaya koymaktır. Kullanılan metinler, imparatora karşı isyan etmenin hem bir anomali hem de oldukça yaygın bir girişim olduğu Bizans toplumunun ideolojisi ve realitesini bağdaştırma çabası olarak görülebilir. İncelenen dönem ve kaynaklar göz önünde bulundurulursa bu çalışmanın kapsayıcılık iddiası olmadığı görülecektir. Burada esas olarak Bizanslı yazarların isyan gibi tartışmalı bir konuyu ele alırken kullandıkları edebi stratejilere yönelik daha önce girişilmemiş bir okuma ve inceleme amacı güdülmüştür.

This study focuses on the discourse of usurpatory rebellions in Byzantium in the eleventh and twelfth centuries through a detailed analysis of three primary sources from the period. Being historical narratives of one of the most turbulent periods in Byzantine history, these sources aimed at creating an apology for the protagonists of their (hi)stories, who were usurper-emperors who seized the imperial throne through violent rebellions. These texts can also be seen as an attempt of reconciliation between the ideology and reality of a society, in which rising up against the emperor was both an anomaly and common occurrence. Although it lacks comprehensiveness with regard to time and material, this study aims at fulfilling the need for an unprecedented reading and analysis of the literary strategies of Byzantine authors in dealing with the controversial concept of rebellion.