Nuclear weapons at the edge of 21. st century

Abstract

Ill ÖZET Mayıs 1998 nükleer silahların yasaklanması için çaba harcayan insanlara göre bir devrin kapanışıydı. Fransa'nın 1995 'teki nükleer denemelerinden bu yana yaşanan güzel gelişmeler ve nükleer silahların yasaklanabileceği umutlan iki devletin güç gösterisi yüzünden yok oldu. Aslında herkes Hindistan ve Pakistan'ın nükleer silahlara sahip olduğunu ve gizlice denemeler yaptıklarını biliyordu. Ama, burada önemli olan her iki devletin de bir savaş anında nükleer güçlerini kullanabileceklerini göstermeleriydi. Dünya, bu denemelerin etkisini uzun süre üzerinden atamayacaktı. Soğuk Savaş'ın bitmesi akademik ve siyasi çevrelerce nükleer silahlara dayalı gerginliğin de biteceği şeklinde yorumlanmıştı. Oysa, umulanın aksine, bu gerginlik bitmedi, yön değiştirdi. Süper güçlerin değişik nedenlerle destekledikleri çeşitli ülkelerin nükleer silahlara sahip olma yolunda bayağı mesafe aldıkları, ancak ortalık sakinleşince görülebildi. Uluslararası Atom Enerjisi kurumu uzmanlarının yaptıkları araştırmalara göre, durum tahmin edilenden daha kötüydü. Amerika, İran'a karşı kullandığı Irak'ı nerdeyse nükleer bir güç haline getirirken, Rusya'da Amerika'ya karşı desteklediği Kuzey Kore'yi bir bela haline getirmişti. Takip eden yıllar dünyanın geride kalan tek süper gücünün `rogue states` tabir edilen bu devletlerle mücadelesine sahne olacaktı. Bu tezin amacı 1990 ve özellikle 1995 sonrası yaşanan nükleer gelişmeleri gözler önüne sermek ve geleceğe yönelik bir çerçeve çizebilmektir. Tezin çok fazla konuyu kapsamasının ve kaynakça ve ekler bölümlerinin geniş tutulmasının nedeni, ileride nükleer silahlar üzerine çalışma yapmak isteyen araştırmacılara yol gösterebilmek içindir. Tez, nükleer proliferasyona giden ülkelerin statülerini ve geleceğe yönelik değerlendirmelerini de kapsamaktadır. 1998'e kadar yaşanan gelişmeler hem pozitif hem de negatif unsurlar içermektedir. Ukrayna, Beyaz Rusya ve Kazakistan'ın nükleer stoklarım Rusya'ya devretmeleri, Güney Afrika'nın nükleer programını durdurması, Uluslararası Adalet Divanı'nın almış olduğuIV tavsiye karan, Canberra Komisyonu'nun raporu, Nükleer Denemeleri'nin Yasaklanması Antlaşması 'nın imzalanmış olması pozitif gelişmeler olarak değerlendirilebilir. Irak'ta çıkan kitle imha silahlan stoklan, Kuzey Kore'nin dünyaya kafa tutması, Çin'in nükleer denemeleri, dünyanın en demokratik ülkelerinden birisi olan Fransa' nın nükleer denemelere tekrar başlaması ve Hindistan ve Pakistan'ın denemeleri ise negatif gelişmelerdir. 1998'den 2000'li yıllara bakıldığında nükleer silahların tamamen yok edilmesinin mümkün olmadığı gayet açıktır. Fakat, Amerika' nın baskılarıyla yapılan silahsızlanma antlaşmaları neticesinde nükleer silahların sayılarında azalma olması mümkün görünmektedir. Burada tek endişe verici tek unsur, nükleer silahlara sahip devletler bu silahlan yok ederken başka devletlerin silahlanmaya devam etmeleridir. Bu tehdit de, tüm silahsızlanma anlaşmalarının yerel parlamentolarca onaylanmasının gecikmesine neden olmaktadır. `İyi niyet` kavramını ülkelerin literatürüne sokmadan da, bunun gerçekleşmesi mümkün değildir.

ABSTRACT May 1998 was the end of a term for the academicians and politicians who have struggled for the prohibition of nuclear weapons. The precious progress since the French nuclear testing in South Pacific in 1995 and hopes for complete disarmament have been annihilated due to show off of two nations. Actually, it has been known that both countries have had nuclear weapons and done secret detonations. The point here, however, was that these countries have shown their desire to use nuclear weapons if required. The end of the Cold War had been evaluated as the end of nuclear tension by academic and political circles. Contrary to the expectations, this tension has not finished, but changed its direction. The nuclear status of the states which have been supported by the superpowers for different reasons during the Cold War have been discovered when surroundings get calm. In respect of the investigations of International Atomic Energy Agency's experts, the situation was terrible than expected. The U.S.A. has made Iraq a nuclear power while supporting her against Iran, same was done by ex-Soviet Union by supporting North Korea against the USA. The following years would have witnessed to the strife between only remaining superpower, the USA, and these proliferator states, called `rogue states.` This research work aims to be seen the nuclear developments after 1990, especially 1995, and to draw a portrait for the foreseeable future. The reason why the study contains wide amount of topics is to show a way to the researchers of the following years. The thesis, also, includes the nuclear proliferators' status and their evaluations towards the future. The nuclear progress till 1998 covers both positive and negative elements. The nuclear non-proliferation efforts of Ukraine, Belarus and Kazakhstan; South Africa's decision to abolish her nuclear program; the International Court of Justice's advisory opinion on the legality of nuclear weapons; the signature of the Comprehensive Test BanVI Treaty may be accepted as positive developments. The weapons of mas destruction stocks found in Iraq; North Korea's nuclear status; China's nuclear tests; and French nuclear testing in Morerau Atols are, on the other hand; negative developments. It is very clear today that, the complete disarmament is impossible for the near future. It is, however, possible that the number of these weapons may be reduced with the disarmament treaties. The only barrier over this disarmament process is the appearance of new `rogue states.` This threat delays the ratification of these treaties by the local parliaments. Unless `the good will` concept is entered into countries' literature, the ratification process seems not possible.