Ayçiçek yağı sanayi işletmelerinde maliyet muhasebesi düzeni

Abstract

ÖZET DOKTORA TEZİ AYÇİÇEK YAĞI SANAYİ İŞLETMELERİNDE MALİYET MUHASEBESİ DÜZENİ KIYMET TUNCA ÇALIYURT Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Büim Dalı Muhasebe Finansman Ana Bilim Dalı DANIŞMAN:PROF.DR.OSMAN ALTUĞ Ayçiçek yağı sanayi sektörü Türkiye açısından en önemli sektörlerden birisidir. Bunun nedeni ayçiçek bitkisinden; yağ, yem, boya maddesi, yakıt ve çok az miktarda da olsa sabun yağı elde edilmesidir. Ayçiçek yağı sanayi sayesinde ambalaj, kimya ve yem sanayi de canlılık kazanmaktadır. Ayçiçek yağı Türkiye' nin ithalat ve ihracatını yaptığı bir maddedir. Trakya Bölgesi, Türkiye' de üretilen ayçiçek yağının %75' ini ürettiği için ayrıca bir önem arzetmektedir. Bölgede pek çok modem tesis bulunmaktadır. Ancak sektörün sorunları da çok fazladır. Sorunları çiftçi, kooperatifler ve ayçiçek yağı işletmeleri bazında ele almakta fayda vardır. Ayçiçek yağı işletmeleri; faaliyet sonuçlarını iyi değerlendirmek, alacakları kararlarda etkin olabilmek ve devlete karşı olan vergi yükümlülüklerini doğru şekildeyerine getirebilmek için muhasebe uygulamalarını Maliye Bakanlığı' nın ve ilgili mevzuatın emri doğrultusunda yapmak zorundadırlar. Ayçiçek yağı işletmelerinde uygulanan Tekdüzen Hesap Planı' nın diğer işletmelerden belirgin bir farkı bulunmamakla beraber stoklar işletmenin uyguladığı üretim sistemine uygun olarak detaylandınlır. Ayçiçek yağı sanayi işletmeleri üretimin özelliğinden dolayı safha maliyeti uygulamak ve stok ve maliyet hesaplarını buna uygun olarak düzenlemek durumundadırlar. ANAHTAR KELİMELER: ayçiçek yağı sanayi, Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış ve Kredi Kooperatifleri, muhasebe, maliyet muhasebesi, ayçiçek yağı sanayi işletmelerinde maliyet muhasebesi sistemi SL YÜKSEKÖĞRETİM kOJ&UU»

ABSTRACT PhD THESIS COST ACCOUNTING SYSTEM IN SUNFLOWER OIL INDUSTRY FIRMS UNIVERSITY OF MARMARA SOCIAL SCD2NCE INSTTTUATION DEPARTMENT OF BUSINESS ADMINISTRATION ACCOUNTANCY AND FINANCE CONSULTANT: PROF. DR. OSMAN ALTUG The sector of sunflower oil industry is one of the most important sector in Turkey. Because it is possible to have oil, seed, paint matter, fuel and soup oil after pressing of sunflower seed, also this sector supports packing, chemical and seed industries. Sunflower oil is an important export and import subject for Turkey. Trakya Region has a special importance about sunflower oil industry in Turkey, since 75 percent of production of sunflower feed is produced in this area. There are a lot of modern plants in Trakya Region. But this sector has much and various problems. It will be useful way to analyze these problems considering the different sides: farmers, cooperatives and sunflower oil industry firms. 1£ YÜKSEKÖ?RETİM WMWSun flower oil industry firms must perform accounting procedures according to Fiscal Ministry orders and regulations on accountancy and taxation, because of accurate evaluation on term-ended results, efficient decisions for the future and appropriate taxation. Although there is no significant difference in Standart Accounting System between sunflower oil industry firms and the others, based this kind of agriculture firms have some organizational features on their accounting information system, should be considered and discussed. Also, firms costing system is based on process costing, because of specialty of their production system. KEYWORDS: Sunflower oil industry, Trakya Oil Seed - Sales and Credit Cooperatives, accounting, cost accounting, cost accounting system in sunflower oil industry.