1990 sonrası Türk basınında araştırma gazeteciliği

Abstract

ÖZET Araştırmaca gazeteciliğin özellikleri ve uygulanış biçimlerinin gösterildiği bu çalışmada, muhabirlerin bilgiye ulaşma konusunda yaşadıkları sıkıntıların ortaya konulması amaçlanmaktadır. Anavatanı ABD olan 'araştırmacı gazetecilik' anlayışının tarihi süreci, özellikleri ve uygulanma biçimi literatür taraması yoluyla ele alınmış; gazetecilerin izledikleri yöntemler gözler önüne serilmiştir. Çalışmanın örnek olay değerlendirmesi bölümünde; 1990 sonrası Türk Basını' ndan seçilen olaylar (İLKSAN, İSKİ, Engin Civan skandalları) araştırmacı gazetecilik uygulamaları bağlamında analiz edilmiştir. Değerlendirme sonunda, muhabirlerin yazılı kaynaklardan çok, 'haber sızdırıcılar' ve 'muhbirler' adı verilen insani haber kaynaklarından yararlandıkları belirtilmiştir. Bunun nedeni olarak ABD'deki FOIA'mn (Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası) Türkiye'de bulunmaması gösterilmiştir. Araştırmacı gazetecilikte doğru ve eksiksiz bilginin önemi vurgulanarak, belgeli çalışmanın zorunlu olduğu sonucuna varılmıştır. 'Watergate' ve 'Mobilya Skandalı'nm ele alındığı çalışmanın son bölümünde ise bu iki örnek olay başarılı araştırmacı gazetecilik çalışmaları olarak sunulmuştur.

ABSTRACT This study, which points out the characteristics of investigative journalism and its application forms, is intented to demonstrate the difficulty of getting information by the reporters. The historical background, features and application forms of the investigative journalism are held through literature search. Furthermore, the methods followed by the journalists are foregrounded. In the case study chapter of the study, selected events from Turkish Press after 1990's (Scandals of ÎLKSAN, İSKİ and Engin Civan) are analysed in the context of investigative journalism practices. At the end of the evaluation, it is made clear that the reporters benefit from the informers instead of written sources. The lack of Freedom of Information Act (FOIA) in Turkey like the one in USA is the main reason for that problem. At the end of this chapter, the importance of accurate and complete information is emphasized and the necessity of working with documents in investigative journalism is shown. In the last chapter that analysed