Oltu taşıının kuyumculuk sanatındaki önemi ve modern takı tasarımları

Abstract

Anadolu ilk çağlardan bu yana yeraltı ve yer üstü zenginlikleri ile birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bu nedenle Anadolu kültürü; birçok kültürün sentezinden oluşan, kendine özgü, çok zengin bir kültürdür. Bu kültür içerisinde takının önemli yeri vardır. Takı ilk çağlardan bu yana çok çeşitli nedenlerden ötürü günümüzde önemini kaybetmemiştir. Takı; insanların süslenme, inanç, güç, üstünlük ve statü belirleme gibi ihtiyaçlarını karşılamada en çok kullanılan araçlardan olmuştur. İlk çağlarda takı yapımında kullanılan malzemeler, çoğunlukla organik maddeler olmasına karşın, tarihsel süreç içerisinde değerli madenler ve taşların bulunmasıyla takı yapımında kullanılan malzemeler de değişiklik göstermiştir. Bu çalışmada, günümüzde Erzurum ili ve Oltu ilçesinde çıkarılan Oltu taşı, Oltu taşından yapılan ürünler, bu ürünlerin yapımında kullanılan araç-gereçler ve süsleme teknikleri incelenmiştir. Yapılan incelemelerde Oltu taşından yapılan ürünlerin çok geleneksel olduğu, modern dünyanın sürekli olarak değişen beğeni ve ihtiyaçlarını karşılamada yeterli olmadığı görülmüştür. Teknolojinin sürekli olarak ilerlemesi ve buna paralel olarak günümüz insanlarının beğeni ve ihtiyaçlarının da değişiklik göstermesi sonucu, halen geleneksel yöntem ve tarzda üretilen Oltu taşı ürünlerinin, farklı tasarımlar, teknikler ve malzemeler ile birleştirilerek, üretilen ürünlerin günümüz insanlarının beğenilerini karşılayacak şekilde yeniden tasarlanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışmada Oltu taşı kullanılarak modern takı tasarımları yapılmış olup tasarımlar fotoğraflarla `Ek bilgi formları` şeklinde sunulmuştur.

Since ancient times, Anatolia has been home to many civilizations because of its underground and aboveground treasures and its location. Thus, Anatolian culture, synthesized by many cultures, is a very rich and unique culture. Jewelry has an important place in this culture. Since ancient times, Jewelry hasn't lost its importance because of various reasons. Jewelry has become a commonly used tool is to fulfill people's needs, such as dolling up, religion, power, superiority and status determination.In the ancient times, jewelry making supplies were mostly organic, but these supplies have changed in a historical process, because gemstones and precious minerals were found.In this work, Oltu stone found in the region around Oltu, the products made by Oltu stone, the tools used for the products manufactured by Oltu stone, and ornamentation techniques were examined. In this examination, it is detached that the products manufactured by Oltu stone are very traditional and not enough to fulfill people's needs and to get their likes which are changing constantly.It was concluded that Oltu Stones, which are manufactured by traditional methods and styles, should be redesigned to appeal to today's people by combining different designs, techniques, and materials as a result of constant technological advancement and the changes of people's needs and likes today in a parallel way. In this work, modern jewelry designs were made by using Oltu stone and the designs were presented in `the supplementary information forms` with pictures.