Anadolu aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneği

Abstract

Müzik kültürel bir üründür. Yazının olmadığı sözlü gelenekte, kültürel bağlamda müziğin üretimi ve aktarımı ancak insanın sahip olduğu doğal araçlar yoluyla gerçekleştirilebilmiştir. Bu çalışmada, Anadolu Aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneği üzerinde durulmaktadır. Alevilik, inanç sistemi olarak sınırları tam anlamıyla belirlenmemiş olsa da İran'dan eski Yugoslavya'ya kadar geniş bir alana yayılmıştır ve bu coğrafya parçası üzerinde ise Anadolu Aleviliği belli farklılıklar gösteren sosyo-kültürel bir dokuya sahip olmuştur. Bu bağlamda araştırmanın amacı Anadolu Aleviliği Cem Ritüellerinden biri olan Müsahiplik Cemi içerisindeki uygulamalar ve bu uygulamalara eşlik eden söylenen-çalınan müzikal örnekler arasındaki birlikteliği ortaya çıkarmaktır.Alevilik'de Tanrı ve insan sevgisi önemli yer tutmakta, Orta Asya Şamanizmi etkisinde asırlarca doğayla iç içe sürdürülen göçebe yaşam tarzına dayandırılabildiği bilinmektedir. Anadolu Aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneğinde nitel araştırma yöntemlerinden olan örnek olay case study yöntemi tercih edilmiş olup, toplanan veriler etnografik yöntemle betimlenerek tarihsel survey, kaynak kişi görüşmeleri ile desteklenerek ele alınmıştır. Alevi kültürünü ve bu kültüre ait değerleri geçmişten günümüze ve günümüzden geleceğe aktarmada Cem törenlerinin önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda yapılan bu çalışmada Anadolu Aleviliği Cem ritüellerinden biri olan Müsahiplik Cemi içerisinde yer alan sosyo-kültürel anlamlar, müzik ve ritüel birlikteliğine odaklanılmak istenmiştir.Anahtar Kelimeler: Anadolu Aleviliği, Müsahip, Cem Ritüeli, Yukarıemirler Köyü.

Music is a cultural product. In the old-times without any written scriptural pieces, it was passed down to generations orally rather than in writing whereby it could allow people to produce and transfer their cultural values. In this study the goal of the research is to focus on the ritual and music in Anatolian Alevism: The case of Yukemirler village Musahip cemi is emphasized. Alevism, as a practice of belief, has been spread over a wide region; even though it is hard to determine its accurate boundaries, it is considered to have spread from the former Yugoslavia to Iran. Anatolian Alevism consists of specific belief structures and differences which we could notice on the social-cultural texture. In this context the aim of the research applications in the Anatolian Alevism Cem Müsahiplik Cem is one of the ritual is to reveal the association between this application and the accompanying sung-played musical examples.Alevism, symbolizing the love of the creator for the created and vice versa, has been influenced by Central Asian Shamanism, through which they maintained a nomadic life in touch with the nature for ages. The association of ritual and music in Anatolian Alevism: In the case of Yukaremirler village Musahip cemi, the case study method was chosen as a qualitative research method. The collected data were dealt with ethnographic method and the historical survey was discussed with the support of source person interviews. Alevi culture and this culture of values to transfer the past to the present and the future of today are known to have an important place in the Cem ceremonies. In this context, it was aimed to focus on the socio-cultural meanings of music, ritual and the ritual of the Anatolian Alevism Cem rituals.Keywords: Anatolian Alevism, Musahip, Jem Ritual, Yukarıemirler Village.