Postfeminist yaklaşımla çağdaş sanatta kadın imgesi

Abstract

Tarih boyunca kadın bedeni bir sanatsal nesne olarak sanatçıya ilham kaynağı olmuştur. Nesneyi yaratan öznenin ilham duygusu ele alındığında, ruhun psikanalitik bir çözümlemeye girmesi gerekmektedir. İlham dediğimiz şey, bilincin derinlerinden bilinçsiz bir şekilde ortaya çıkan bir duygudur. Bu duygu sanatsal üretim için en temel yetidir. Tüm sanatsal üretimler temelde bilinçdışı bir mekanizmanın ürünüdür. İnsanoğlu nesneyi sadece sanatla güzelleştirmemiş, anlamlar yüklemiş, bilinçdışı ise tüm yönelimlerini nesne üzerinde toplamıştır. Estetik; zevkin çizdiği sınırla birlikte mükemmelliği güzelin bir parçası olarak belirler. Sanatsal bir görüntüye dönüşmüş tüm sanatsal nesnelerin temelinde, evrensel anlamda estetik bir eser meydana getirme bilinci vardır. Üretimlerin temeli insan düşüncesinin özünden gelir. Tüm bu evrensel gerçeklik, kadın ve erkek ilişkilerini kuran dili ve sanatı göstermektedir. Evrensel olarak birçok dilde nesnelere; dişil /eril anlamlar ve semboller yüklenir. Örnek olarak yeryüzü, dişiliğe ait imgedir. Gökyüzü de eril imgedir. Bu evrensel kavrayışlar dilsel ve sanatsal olarak ifade edildiğinde, asıl amaç, dişillik veya erillik değildir. Önemli olan, hangi cinsin toplumsal konumu baz aldığıdır. Uygarlığı bir hastalık olarak gören Freud, toplumsal konumu bilinçdışının temeline aldığı cinsellik ve saldırganlık duygusunun dizginlenmesinin sonucu olarak görür. Kadının kendi özgürlüğünü erkeğin sınırlandırdığı alanın serbestleşmesi olarak görür. Evrensel algı nesneyi algılayış biçimimize yön verirken, insani üretimlerin temelinde bulunmak zorundadır. Dilsel ifade veya sanatsal bir üretim için verdiği mesaj bu evrensellikte oluşur ve gelişir. Tez çalışmasında asıl olarak ele alınan nokta, kadın imgesinin çağdaş sanat çerçevesinde postfeminist üretimlerinin araştırılmasıdır. Sanatsal üretimin, feminist bakış açısıyla değerlendirilmesi kuşkusuz yeni bir olay değildir. Ancak postfeminist yaklaşım, feminizm bağlamında çalışan sanatçılar için önemlidir. Tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde genel olarak feminist yaklaşımla sanatta kadın imgesi ve örnek sanatçılardan hareketle feminizmin tarihsel gelişim süreci ele alınmıştır. İkinci bölümde ikinci dalga feminizm ve çağdaş sanatta kadın imgesin sanatçılardan ele alınmıştır. Üçüncü bölümde postfeminizm ve kimliğin süreç içindeki dönüşümü, 80'li yılardan günümuze kadar sanatçılardan örneklerle ele alınmıştır. Dördüncü bölümde ise Paria Bagherifam'ın uygulama çalışmaları ele alınmıştır. Bu çalışmada, çağdaş sanatta özelikle günümüzde değişen ve dönüşen rolleriyle postfeminist yaklaşımla kadın imgesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Çağdaş sanatta postfeminist yaklaşımla kadın kimliğinin geleneksel rollerinin dışında bir birey olarak ön plana çıkması çok önemlidir. Bu nedenle de postfeminist bakış açısıyla kadın imgesinin çağdaş sanattaki yerini, etkisini ve önemini vurgulamaya çalışmak amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Çağdaş Sanat, Postfeminizm, Kadın İmgesi, Toplumsal Kimlik, Toplumsal Roller.

Throughout history, the woman's body has inspired the artist as an object. Considering the sense of inspiration of the subject who created the object, the soul must enter into a psychoanalytic analysis. What we call inspiration is an unconscious feeling that is deeply rooted in consciousness. This feeling is the most basic ability for artistic production. All artistic productions are basically the product of an unconscious mechanism. Mankind has not only beautified the object with art; Aesthetic; it determines excellence as a part of beauty with the limit drawn by taste. All artistic objects that have turned into an artistic image have the consciousness of creating an aesthetic work in the universal sense. The basis of production comes from the essence of human thought. All this universal reality shows the language and art that establishes the relationship between men and women. Universal objects in many languages; feminine / masculine meanings and symbols are loaded. For example, earth is the image of femininity. The sky is a masculine image. When these universal perceptions are expressed linguistically and artistically, the main purpose is not femininity or masculinity. The basis of this is what genus is based on the social position. Seeing civilization as a disease, Freud sees social position as the result of restraining the sense of sexuality and aggression that the unconscious is based on. The woman sees her freedom as the liberalization of the space restricted by man. Its own gender identity is only the release of the imprisoned. Universal perception has to be at the basis of human productions while directing the way we perceive the object. The message it gives for language expression or artistic production occurs and develops in this universality. The main point in the thesis study is to investigate the postfeminist production of female image within the framework of contemporary art. The evaluation of artistic production from a feminist point of view is certainly not a new event. However, postfeminist approach is important for artists working in the context of feminism. It was researched in this context. Study consists of four chapters in total. In the first part, it is discussed in a general way by summarizing the image of woman throughout history, giving examples of the development process of feminism and artists. In the second part, second wave feminism and the place of the female image in contemporary art are discussed by giving examples from a few artists. In the third chapter, the transformation of postfeminism and identity in the process has been discussed by giving examples from the artists from the 80s until today. In the fourth chapter, practical studies of paria Bagherifam are discussed. In this study, it is thought that the image of woman dies in contemporary art especially with the postfeminist approach with its changing and transforming roles. In contemporary art, it is very important for women's identity to come to the forefront as a person other than the traditional roles with the postfeminist approach. In this study, it is aimed to emphasize the place, effect and importance of women image in contemporary art from a postfeminist perspective.Keywords: Contemporary Art, Postfeminism, Female Image, Social Identity, Social Roles.