Amasyalı Nuh B. Mustafa`nın Tenzihu`l-İmam Ebi Hanife Ani`t-Türrehati`s-Sahife eserinin tahkiki

Abstract

Hicri dördüncü ve beşinci asırlarda mezhep ihtilafları ve mezhepte taassubunartmasıyla birlikte, mezhep imamları ve bazı müntesipleri yoğun biçimde eleştiri vekaralamaya hedef olmuşlardır. Bununla birlikte mezhep imamlarını müdafaa edeneserler kaleme alınmıştır. Araştırmamıza konu olan eser, Menakıb türü olarak bilinen buçalışmalardan biridir. Eser, Ebu Hanife ile ilgili söylenen; hadise muhalefet ettiği, kıyasınassın önüne aldığı gibi eleştirilere cevap mahiyetindedir.Eleştiri ve karalamada aşırı gidilmesinin ve bu eleştirilere cevap teşkileden eserler kaleme alınmasının sosyal, siyasi sebeplerinin yanında psikolojiknedenleri de vardır. Dinin ortaya çıkışıyla birlikte dört asrın, insan faktörününpsikolojik yansımaları ile birlikte analizi yapıldığında ilk dönemde dini yapıyıkabullenip-kabullenmeme, sonraki dönemde muhalefet edip-etmeme, bir sonrakidönemde tutuculuk-taassup aşamaları ile şekillendiği söylenebilir

Founders of Islamic schools of law and their followers were criticisedharshly because of increasing differences among them in 4th and 5th centuries.Many books which defend the founder of those schools of thought were written.This work, known as Menaqib, is one of those books. This work is a reply to thecriticisms which are diverted to Abu Hanife.Criticisms and slanders were ripe due to psychological and politicaland social reasons. It can be said that religions had three stages in thefirst stage acceptance of religion cause of psychological factors and inthe second stage harsh criticism and last stage was fanaticsm.