Japon muhasebe sistemi ve Türk muhasebe sisteminin karşılaştırılması

Abstract

Muhasebe işlemleri ve olayları kaydederken belirli prensiplere uymaktadır. Böylece, muhasebe uygulamaları belirli kurallara dayanmış ve uygulamada ortaya çıkabilecek bazı karışıklıklar önlenmiş olur. Muhasebenin temel kavramları muhasebe bilgisinin bir esasa dayanmasını, bu bilgiyi kullananlara sağlıklı, tu¬tarlı ve karşılaştırılabilir bilgi sunulmasını sağlar.Ülkemizdeki muhasebe gelişimi Cumhuriyet döne¬mine kadar muhasebe basit kayıt usullerine dayandırıl¬mıştır. Uygulama daha çok devlet sektöründe görülmüştür. Cumhuriyet döneminde 1960 yılına kadar muhasebeye Alman etkisi hakim olmuştur. 1972 yılından itibaren de Kamu İktisadi Teşebbüslerinde Tek Düzen Muhasebe Sisteminin uygulamasına geçilmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu, kendine tabi işletmeler için 1983 yılı başında mali tablo formları ve 1984 yılı başında Genel Hesap Planı yayınlamıştır. 1993 yılı başından itibaren de Maliye Ba¬kanlığının yayınladığı Tek Düzen Muhasebe Sistemi yürürlüğe gir¬miştir.Ülkemizde Muhasebe Sistemi muhasebe bilgilerinin ilgililere belli bir sistem içinde yeterli ve doğru olarak ulaştırılmasını, farklı işletmeler ile aynı işletmenin farklı dönem bilgilerinin karşılaştırılmasını, mali tablolarda yer alan hesap adlarının ve bu hesapların kapsamlarının standart¬laştırılmasını ve muhasebede bir terim birliğinin sağlanmasını amaç¬lamıştır.Japon Muhasebe Sisteminin temelini oluşturan başlıca kilometre taşları, 1890 yılında çıkarılan, ancak 1899 yılında yürürlüğe giren Japon Ticaret Kanunu, 1945-1952 yılları arasında Japonya'yı işgal eden müttefik kuvvetlerin Japon Muhasebesinde yaptığı finansal düzenlemeleridir. Ayrıca 1947 yılında yürürlüğe giren Menkul Kıymetler ve Borsa Kanunu ve 1949 yılında kabul edilen Sertifikalı Serbest Muhasebeciler Kanunu altında kurulan JICPA'da (Japon Sertfikalı Serbest Muhasebeciler Enstitüsü) Japon muhasebe sisteminin temelini oluşturmaktadır.Japonya'da Finansal Muhasebe ve Raporlamayı Düzenleyen üç kanun, Ticaret Kanunu, Menkul Kıymetler ve Borsa Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunudur. Japon vergi kanunları, genel olarak gelir ve karlar üzerinden alınan vergiler, stopaj yöntemi ile alınan vergiler, kurumlar vergisi, emlak vergileri (arazi değer vergisi, mesken vergileri, gayri menkul edinme vergisi), veraset intikal vergileri, tüketim vergileri, araç vergileri, işletme kuruluş vergileri ve yerel vergilerden oluşmaktadır. Japon muhasebe standartları; Japon Ticari Muhasebe Standartları Kurulu, Amerika Birleşik Devletler Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (FASB), İngiltere Muhasebe Standartları Kurulu (ASB), ve Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (IASC) gibi çeşitli kurumların belirlediği muhasebe standartlarını ifade etmektedir.Japonya'da, ticari firmalar için muhasebe standartlarına göre hazırlanan bir tablonun doğru olarak hazırlandığı kabul edilmektedir. Japonya'da vergi kanunlarıyla muhasebenin açık, güçlü bir bağlantısı vardır. ?Vergilendirilebilir gelir, vergi verecek kişinin kendi defterinde kendi gelirini sürekli hesaplama yaptığı temel üzerinden muhasebe metodu altında hesaplanmalıdır.?Japonya'da finansal tablolar normalde bir bilanço,gelir tablosu ve öz sermaye değişim tablosunu içerir. Dipnotlar, finansal tabloların bir bütün parçası olarak değerlendirilebilir. Karşılaştırmalı finansal tabloların prezantasyonu, bir dönemden fazla tercih edilir. Japonya'da bilanço, varlıkları, borçları ve sermayeyi içerir. Varlıklar ve borçlar genellikle cari ve uzun dönem olarak alt başlıklara ayrılır. Gelir tablosu dispozisyonunda bazı esnekliklere izin verilir. Ancak, belirli kurallara muhasebe ilkelerindeki değişiklikler ve olağandışı maddeler gibi önemli maddelerin gösterilmesini düzenler. Nakit Akımları Tablosu dönem için nakit alacaklar ve ödemelerle ilgili bilgiyi sağlar ve bunları operasyonel, finansal ve yatırım aktiviteleri olarak sınıflandırır.

Certain principles are observed while recording the accounting transactions and the events. Thus, accounting applications base on certain rules and the possible confusions that may arise in the application are prevented. Basic concepts of accounting procure that the accounting knowledge is based on a fundamental principle, and that accurate, coherent and comparable information is submitted to the persons using this knowledge.The development of accounting in our country was based on simple accounting record procedures until the Republic. The application was observed mostly in state sector. In Republic period, German effect rules the accounting until 1960. And as of 1972, Uniform Accounting System started to be applied in Public Economic Enterprises. Capital Markets Board published financial statement forms at the beginning of 1983 and General Account Plan at the beginning of 1984 for the enterprises subject to it. And at the beginning of 1993, Uniform Accounting System published by the Ministry of Finance came into force.Accounting System in our country aims to convey the accounting information sufficiently and accurately to the relevant persons in a certain system, to compare the different period information of different enterprises and the same enterprise, to standardize the account names in financial statements and their scopes and to provide term union in accounting.The main milestones of Japan Accounting System are Japan Commerce Code that was enacted in 1890 but came into force in 1899, the financial arrangements made in Japan Accounting by allied forces that occupied Japan between1945-1952. Besides, Marketable Securities and Stock Exchange Law that entered into force in 1947 and JICPA (Japan Certified Public Accountants Institute) established under Certified Public Accountants Law accepted in 1949 constitute the basis of Japan accounting system.Three laws that designate the Financial Accounting and Reporting in Japan are Commerce Code, Marketable Securities and Stock Exchange Law and Corporate Tax Law. Japan tax laws are generally constituted of income and profit tax, withholding tax, corporate tax, property tax (land value tax, dwelling taxes, real estate acquisition tax), inheritance transfer tax, consumption tax, vehicle tax, operation establishment tax and local taxes. Japan accounting standards mean the accounting standards determined by various institutions such as Japan Commercial Accounting Standards Board, the United States of America Financial Accounting Standards Board (FASB), British Accounting Standards Board (ASB), and International Accounting Standards Committee (IASC).In Japan, a statement that is prepared in accordance with accounting standards for commercial companies is accepted to be prepared accurately. In Japan, tax laws and accounting has a clear, strong connection. ?Taxable income should be calculated on the book of the tax payer by the accounting method on the basis he/she makes calculations of his/her income.?Financial statements in Japan generally include a balance sheet, income statement and equity capital change sheet. Footnotes can be evaluated as a part of financial statements. Presentation of comparative financial statements is preferred more than one period. Balance sheet in Japan includes the assets, liabilities and the capital. Assets and liabilities are generally divided into sub-titles as current and long term. Some flexibility is allowed in income statement disposition. However, it arranges that important articles such as the changes in accounting principles and extraordinary articles are shown with some rules. Cash Flow Statement provides information related to cash receivables and payments related to the period and classifies them as operational, financial and investment activities.