Aerop-anaerop antrenmana bağlı meydana gelen değişimlerin laboratuvar ve alan testleri ile saptanması

Abstract

IV ÖZET Bu çalışmanın amacı, farklı antrenmanlara bağlı meydana gelen bazı kan parametreleri (La ve NH3) değişimlerinin laboratuvar (Wingate) ve alan testleri (Margaria-Kalamen 50 yard koşu ve 400 m koşu) ile saptanmasıdır. Araştırmamıza, çeşitli spor branşları ile uğraşan, fakat düzenli antrenman yapmayan 12 (Lgrup) ve hiçbir spor branşı ile ilgilenmeyen antrenmansız 13 (2.grup) denek gönüllü olarak katılmışlardır. Deneklerin yaş ortalamaları 20.45±1.68 arasındaydı. Wingate ve 400 m koşu testi öncesinde ve toparlanmanın 5.dk.'sında alınan venöz kan örneklerinden plazma La ve Nhb konsantrasyonlarının değişiklikleri, nabız, yorgunluk endeksi ve performans gelişimleri incelenmiştir. Wingate anaerobik güç testinin performans değerleri olan max.güç, ort.güç ve min.güç ile yorgunluk endeksi değişimleri gözlendi. 1. gruba anaerop, 2. gruba ise aerop+anaerop karakterde haftada 2 gün olmak üzere 8 hafta süreyle antrenman yaptırıldı. Antrenmanlar sonrasında testler tekrarlandı. Her iki test protokolü için alınan venöz kan örnekleri Johnson&Johnson kuru sistem kidleri kullanılarak Johnson&Johnson'nın Ektachem 750xRC analyzer cihazında çalışıldı. Plazma kanda normal değerler; La için 0.7-2.1 mmol/L, NH3 için ise 30-86 nmol/L'dir. Araştırmamızın sonucunda; antrenmanlar sonrasında Wingate testi plazma La ve NH3 konsantrasyonları aerop+anaerop karakterde antrenman yapanlarda anaerop karakterde antrenman yapanlara göre yüzde olarak daha çok düşük değerler göstermiştir. ES'nda La için %5.9 (15.09±2.61, 14.20+2.40), NH3 için ise %22.22 (140.23±33.14, 171.38±44.22) oranında olmuştur. Margaria-Kalamen ve 400 m koşu performansında her iki grupta da anlamlı fark bulunmuştur (p<0.01, p<0.05). Antrenmanların uyumuna bağlı olarak Margaria-Kalamen testinde anaerop karakterde antrenman yapan grup % 8.9 (6.30±0.31, 5.74±0.26), aerop+anaerop karakterde antrenman yapan grup ise %7.99 (6.51 ±0.41, 5.99±0.27) oranında gelişim göstermiştir. 400 m koşu testinde ise anaerop karakterde antrenman yapan grup%8. 15(68.67+7.58, 63.08+3.96), aerop+anaerop karakterde antrenman yapan grup %7.31 (75.85 +9.48, 70.31+7.58) oranında bir gelişim göstermiştir. Anaerop karakterde antrenman yapan grupta dinlenik nabız değerleri 400 m koşu testinde %3.89 (81.33±9.55, 78.17±6.15), wingate testinde ise %16.83 (79.67±8.94, 66.83±9.48) oranında düşüş göstermiştir. Antrenmanlara uyuma göre Wingate anaerobik güç testi sonrası yorgunluk endeksi değerleri Aerop anaerop antrenman yapan grupta %7.33 (48.50±8.31, 45.02±5.52) oranında düşüş göstermiştir. Sonuç olarak; performans artışına sebep olabilecek yüklenmeler sonucu organizmada meydana gelecek metabolik değişikliklerin (La ve NH3 gibi) uyum düzeyini belirlemede kullanılabilmesi için daha sık bir frekansla antrenman yaptırılması uygun olacaktır. Net sonuçlar elde etmek için program dışı aktivitelerden uzak tutulması gereklidir. Başlangıç performans düzeyi gelişim düzeyini etkilemektedir. Salt anaerop güç ve kapasite geliştirmeye yönelik çalışmalarda aerop+anaerop karakterde antrenmanlarda yaptırılmalıdır. Anahtar Kelimeler : Wingate, 400 m koşu, Margaria-Kalamen 50 yard koşu, Laktat (La), Amonyak (NH3), Yorgunluk endeksi,

VI ABSTRACT The purpose of this study is to determine blood parameter (La and Nhh) changes resulting from various training with the help of laboratory (Wingate) and field (Margaria-Kalamen 50 yard run and 400 m run) test. For our study, 12 (1. group) subjects who are interested in sports but don't train regularly and 13 (2.group) subjects who don't do sport at all, our study volunteerly. The subjects age mean was 20.45+1.68. Blood plasma La and Nhfe concentration changes, pulse, fatigue index and performance improvements were studied in venous blood samples which were taken prior to Wingate and 400 m run test and 5th minute of recovery. Max. power, mean power and min. power and fatigue index changes which are the wingate anaerobic power test performance variables were observed. 2.groups trained for 8 weeks and 2 days a week, first group trained in anaerob form and second group trained in aerob+anaerob form. Tests were repeated after training. Venous blood samples taken for both tests were studied in Johnson&Johnson Ektachem 750xRC analyser device using Johnson&Johnson dry system kids. Normal values for blood plasma are 0.7- 2.1 mmol/L for La and 30-86 nmol/L for NH3. As a result of our study, in Wingate test after training, plasma La and NH3 concentrations in aerob+anaerob form were much lower compared to those who trained in anaerob form. After exercises, %5.9 (15.09+2.61, 14.20+2.40) for La, %22.22 (140.23*33.14, 171.38+.44.22) for NH3. In Margaria-Kalamen and 400 m run performances there were significant differences (p<0.01, p<0.05). The training being coherent, the development percentage of the first group in Margaria-Kalamen test was%8.9 (6.30+0.31, 5.74±0.26) and the second group was %7.99 (6.51+0.41, 5.99+0.27). In 400 m run test, development percentage of the fist group was %8.15 (68.67+7.58, 63.08±3.96) and the second group was %7.31 (75.85+9.48, 70.31 ±7.58).vu In first group, pulse values taken in rest, decreased %3.89 (81.33±9.55, 78.17±6.15) in 400 m run test and % 16.83 (79.67+8.94, 66.83+9.48) in wingate test. The training being coherent, after wingate anaerobic power test fatigue index values, decreased %7.33 (48.50±8.31, 45.02+5.52) in the second group. As a result; metabolic changes will occur caused by exercises which may came increase in performance. In order to use these changes (La and NH3 ) for determining the performance level, frequency of training should be increased. In order to get clear result, activities that aren't related to the program should be avoided. In exercises aiming to improve anaerob power and capacity, training in aerob+anaerob form should be referred. Key words : Wingate, 400 m run, Margaria-Kalamen 50 yard run, Lactate (La), ammonia (NH3), fatigue index.