İşverenin,işçinin internet ve e-posta kullanımına müdahalesi ve işçinin kişilik hakları

Abstract

Gelişen teknoloji ile birlikte işyerinde internet ve e-posta sistemi kullanımının yaygınlaşması, işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisi ile iş sağlığı ve güvenliği açısından birtakım sıkıntıları da ortaya çıkarmıştır. Öyle ki, izinsiz internet ve e-posta sistemlerinin kullanımı iş gücü kaybına, bilgisayar sistemine virüs bulaşmasına ve hatta mesleki sırların ifşa edilmesine neden olmaktadır. Bu sıkıntılar, işverenlerin işçilerin internet ve e-posta iletişimini izleme, denetleme ve hatta engelleme yoluna gitmesine sebep teşkil edecektir. Ancak, Türk hukukunda, işverenin işçinin internet ve e-posta kullanımını denetlenmesine ilişkin özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle güncel ve bir o kadar da önemli olan bu sorunun çözümünde gerek Anayasadaki ve gerekse Medeni Kanundaki kişilik hakkını ve özel yaşamın gizliliği ilkesini koruyan genel düzenlemelere ve İş Kanununun feshe ilişkin hükümlerine başvurulacaktır.Türk Hukukunda e-posta iletişiminin işverence kontrol edilmesini haklı kılacak haller işçinin rızası (MK. 24/2), işin niteliği ile işyerinin e-posta sisteminin işçilerce amacı dışında kullanılmasını önlemek ve işçilerin e-posta iletişimini gereğinden fazla kullanarak iş motivasyonlarının ve performanslarının düşmesine sebep olmalarını engellemek amacıyla işverence yapılan denetimler olarak ifade edilmiştir.Kanaatimizce -Fransız hukukunda olduğu gibi- işçilerin e-posta kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan sorunların çözümünde şeffaflık, ölçülülük ve kollektif katılım ilkelerini göz önünde bulundurarak, anılan üç kriterin değerlendirilmesi isabetli olacaktır. Buna mukabil, anılan kriterlere ve ilkelere uyulmadan yapılan gözleme ve izleme uygulamaları ile işçinin işyerindeki internet ve e-posta sistemini izinsiz özel amaçlı kullanımı feshe ve tazminata ilişkin sorunları da beraberinde getirecektir.

Electronic mail is a form of communication by which private correspondence is transmitted over public and private telephone lines. In its most common form, messages are typed into a computer terminal and then transmitted over telephone lines to a recipient computer operated by an electronic mail company.Employee access to and use of electronic mail the internet is increasing at an extra ordinary rate. Consequently, the use of electronic mail raises several workplace privacy issues, questions about employee rights of free speech, the need of management to monitor behaviour and the appropriate use of company property and equipment. Absent a definite employer policy restricting e-mail use to business purposes, the employer may create an employee privacy expectation in e-mail, especially when the employer treats e-mail, either through policy, custom, past practice, or specific representations to employees. These privacy expectations could subject the employer to liability for invasion of privacy, defamation, intentional infliction of emotional distress or intentional interference with contractual relations, depending upon the particular facts. Just as, prudent employers should take all necessary steps to eliminate any reasonable expectation of privacy that employees may have concerning their use of company e-mail and internet systems.In Turkish law, there are some statutory bases for employer liability in monitoring employee electronic communications and usage. The bases are employee?s consent, the nature of the employment, and to maintain employee?s productivity and performance, and to intercept arbitrary usage. An employer is to consider these bases to intercept privacy invasion with proportionality, transparency and collective participation principles.