Tekrarlayan enfeksiyonları olan çocuklarda mannoz bağlayıcı protein (MBP) serum seviyeleri ve MBP`nin gen mutasyonları

Abstract

ÖZET Mannoz-bağlayıcı protein (MBP) kollektin ailesine ait, karaciğerde hepatositler tarafından sentezlenen C-tip (kalsiyuma bağlı) bir serum proteinidir. MBP'nin spesifik geni insanda 10. kromozomun uzun kolunda; 10qll.2-q21 bölgesinde lokalize olmuştur. MBP'nin erken çocukluk döneminde enfeksiyonlara karşı savunmada önemli rol oynadığı düşünülmektedir. MBP geninin 1. ekzonundaki kodon 54 [Gli54Asp] ve kodon 57 [Gli57Glu] nokta mutasyonlarının düşük MBP serum düzeyine sebep olduğu çalışmalarla gösterilmiştir. Bu çalışmada; bu nokta mutasyonlarının ve MBP serum düzeyinin tekrarlayan erken çocukluk çağı enfeksiyonları ile ilişkisi araştırılmıştır. Buna göre; tekrarlayan enfeksiyonlar nedeniyle hastanemize başvuran 6-36 ay arası yaş grubunda 40 çocuk ve 0-16 yaş arası 50 sağlıklı olgu çalışma grubuna alınmış ve bu olguların kanlarından ayrılan DNA örneklerinde mutasyon analizi, serumlarında ise MBP düzeyi bakılmıştır. Kodon 54 mutasyonunun. allel frekansı sağlıklı kontrol grubu için 0,22, tekrarlayan enfeksiyonlu grup için 0,37 bulunmuştur. MBP serum seviyesi (mg/1) sağlıklı kontrol grubunda homozigot mutant olgularda 1,37 ± 0,62, heterozigot mutant olgularda 1,5 ± 0,81 ve normal olgularda 3,17 + 1,01 olarak bulunmuştur. Hasta grubunda ise MBP serum seviyesi (mg/1) homozigot mutant olan olgularda 1,83 ± 1,39, heterozigot mutant olgularda 2,00 ± 1,04 ve normal olgularda 3,26 + 1,32 olarak bulunmuştur. Hasta grubunda mutasyon saptanan, aynı zamanda serum düzeyi düşük olan 18 olguda ve mutasyon saptanmayan, serum düzeyi normal olan 1 8 kontrol grubu olgusunda opsonizasyon yüzdesi değerleri hasta grubu için 42,67 ± 20,25, kontrol grubu için 64,05 ±24,46 olarak bulunmuştur. Çalışmamızın sonuçları MBP geni kodon 54'de bulunan homozigot mutant genotipik özelliğin MBP serum seviyesi üzerinde etkisi olduğu ve bunun çocukluk çağı tekrarlayan enfeksiyonlara yatkınlıkta bir etken olabileceği görüşünü destekler yöndedir.

ABSTRACT MBP (mannose binding protein), a member of the collectin superfamily is a C-type serum protein which is produced by hepatocytes. The human MBP gene is located on chromosome 10 at lOql 1.2-q21. MBP is thought to play an important role in defence against infections during childhood. The low serum concentrations of MBP is thought to be related to the mutations on the first exon of the MBP gene (Gli54Asp-GH57Glu). In this study, the correlation between the mutations and serum MBP levels have been studied in children with recurrent infections. Forty children between the ages of 6-336 months with recurrent infections, in addition to 50 healthy individuals up to 16 years old were included in this study. Blood DNA samples were obtained for mutation analyzes and the sera were examined for MBP levels. The allelic frequency of codon 54 for healthy individuals was found to be 0,22 whereas the allelic frequency of the children with reccurent infections was found to be 0,37. MBP serum levels of healthy homozygot mutants, heterozygot mutants and genetically normal individuals were 1,37 + 0,62, 1,5 + 0,81 and 3,17 ±1,01, respectively. MBP serum levels of children exepriencing recurrent infections who were homozygot mutants, heterozygot mutants and genetically normal were 1,83 ± 1,39, 2,00 ± 1,04 and 3,26 + 1,32, respectively. In 18 recurrent infection patients who had mutations and low MBP levels serum opsonizing activity was 42,67 ± 20,25 %. In the control group, who had neither mutations nor low serum MBP levels, opsonizing activity was found to be 64,05 ± 24,46 %. The results of our study revealed that in homozygot codon 54 mutants of MBL gene, serum MBL levels tend to be lower than the controls and this finding suggests that there may be a role for MBL in the propensity of children for recurrent infections.