494 No`lu Galata Şer`iyye Sicilinin değerlendirilmesi

Abstract

Osmanlı tarihini inceleyenler için Şer`iyye Sicilleri vazgeçilmez kaynaklardır. Şer`iyye sicilleri, incelenen şehre dair idarî yapı, mahalleler, köyler, ictimâî durum, ticarî vaziyet, faal olan esnaf, o gün kullanılan eşyalar, evler, dinî hayat gibi pek çok konuda bize ipuçları vermektedir. Bu kadar geniş sahalarda bizlere malzeme sunan kadı sicilleri incelenmeden Osmanlı Devleti'nin tarihini yazmak mümkün değildir.Biz de Osmanlı İstanbul'unda ticârî yönden önem arzeden ve bünyesinde çok farklı dinî ve etnik grupları barındıran Galata'nın 1203/1788-89 senelerine ait 494 No'lu Şer`iyye Sicilini inceledik.Araştırmamız, girişle berabe beş bölüm ve eklerden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Şer'iyye Sicilleri ve Galata'nın tarihine kısaca değinilmiştir.Birinci bölümde, Galata ve tabi yerlerdeki idari durum, mahkeme görevlileri ve defterdeki taksime göre Galata'ya bağlı nahiyeler, kasabalar, köyler ve mahalleler incelenmiştir.İkinci bölümde, Galata'nın o günkü sosyal yapısı ele alınmış, toplum hayatı, gayr-i Müslimlerin durumu, işlenen suçlar, şehir yapısı ve aile hayatı incelenmeye çalışılmıştır.Üçüncü bölümde, Galata'nın ekonomik durumu, tüccar ve ticarî faaliyetler, esnaf ve lonca yapısı araştırılmıştır.Son bölümde is, Galata'da dinî hayat üzerinde durulmuştur. Galata'daki dinî yapılar, din görevlileri, vakıflar, eğitim kurumları ele alınmıştır.

Shariyyah Sicils are indispensable sources for the modern Ottoman historians. Shariyyah Sicils gives to us clues about examined city?s administrative, social, religious and commercial structure. To write Ottoman history is imposible without examining qadi sicils.We examined Galata?s that is important in terms of commerce and convcern in it?s sutructure many different religiosus groups sicil that numbered 494 belong to 1203/1788-89 year.Our study consist of introduction, five chapter and appendixes. The Shariyyah sicil and history of Galata was referred briefly in introduction.In first chapter, the court attendent and Galata, its?s small towns, villages, neighborhoods considering to division in the sicil were examined.In the second chapter, social structure of Galata in that day was handled and social life, non-muslims? positions, crimes, citiy?s structure family life were tried to examine.In the third chapter, the economic structure of Galata, merchants, commercial activities and guilds were researched.In final chapter, religious life in Galata was emphasized. Religious buldings, and religious comissaries, endowments and educational foundations were handled.