Yaşlı bireylerde geriatrik ağrı ölçeği`nin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu metodolojik araştırmanın amacı, yaşlı bireylerde Geriatrik Ağrı Ölçeği'nin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirliğinin yapılmasıdır. Çalışmanın verileri, 1 Mart 2012 - 10 Haziran 2012 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Polikliniği'ne ayaktan tedavi için gelen 244 bireyden toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak; Mini Mental Durum Değerlendirme Formu, araştırmacı tarafından hazırlanan hastaların tanıtıcı özelliklerini içeren Kişisel Bilgi Formu ve Geriatrik Ağrı Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır.Ölçeğin Türkçe versiyonunun dil geçerliği çeviri ve geri-çeviri tekniği kullanılarak yapılmıştır. Geriatrik Ağrı Ölçeği'nin Türkçe versiyonunun ölçüt geçerliği alt-üst grup ortalamalarına dayalı madde analizi ile belirlenmiş, üst ve alt grup madde puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (t=38.597 p= 0.000). Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek üzere açıklayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Faktör analizi sonuçlarına göre; orijinal ölçek ile Türkçe versiyon alt ölçekleri benzer bulunmuştur. Ölçeğin Türkçe versiyonunun güvenirliğini değerlendirmek amacıyla iç tutarlık katsayısı ve madde analizi yöntemleri kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0.85, ölçek alt boyutlarının Cronbach alfa değerleri 0.67 - 0.93 arasında bulunmuştur. Ölçeğin madde analizi sonuçlarında, ölçeğin maddeleri arasındaki korelasyonların hepsi anlamlı düzeyde yüksektir. Değişkenler arasında önemli pozitif ilişki belirlenmiştir. Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin, Geriatrik Ağrı Ölçeği puan ortalamalarına göre % 48.8'inde (n= 119) hafif ağrı, % 43 ünde (n=105) orta ağrı, % 8.2'sinde (n=20) şiddetli ağrı olduğu bulunmuştur.Sonuç olarak, Geriatrik Ağrı Ölçeği'nin Türkçe versiyonunun yaşlı bireylerde ağrının niteliğini, şiddetini, fiziksel, duygusal, psikososyal ve davranışsal boyutlarını ölçmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, Geriatrik Ağrı Ölçeği'nin Türkçe versiyonunun farklı sosyo-demografik özelliklere sahip gruplarda uygulanması ve bu gruplardaki geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Geriatrik Ağrı Ölçeği, geçerlik, güvenirlik, hemşirelik.

The aim of this metodological study was test the reliability and validity of the Turkish Geriatric Pain Measure. The research has been done with 244 outpatients who were treated in Units of Akdeniz University Hospital between March 1, 2012 and June 10, 2012. Mini Mental State Examination Test, the forms that contain patients? personal information were prepared by the researcher and Geriatric Pain Measure were used as the data tools. All data were collected by the author during face-to-face interviews.Translation and back-translation technique were used for the psycholinguistic validity of the Turkish version of the inventory. The criterion validity of the Geriatric Pain Measure Turkish version was determined by item analysis based on differences between averages of upper-lower group item scores. When the mean scores of items of the upper and lower groups of the inventory were examined, the differences between groups were found statistically significant (t=38.597 p= 0.000). Exploratory factor analysis was used to determine the construction validity of the inventory. According to the results of factor analysis, the orginal scale with the Turkish version of the subscales were similar. The internal consistency and item analysis were used to determine the reliability of the Geriatric Pain Measure Turkish version. Cronbach?s alpha coefficients of the inventory was found 0.85, in item analysis of the inventory results, Cronbach's alpha values of subscales were between 0.67 - 0.93. All of the correlations between inventory items were significantly higher. Positive correlations were observed between the variables. In our study, the avarage Geriatric Pain Scale scores of the elderly was found that 48.8% (n = 119) had mild pain, 43% (n = 105) had moderate pain, 8.2% (n = 20) had severe pain.As a result Geriatric Pain Measure Turkish version was found to be a reliable and valid means to measure the quality, severity, physical, emotional, psychosocial and behavioural dimensions of pain in elderly. In line with the results obtained from the research, it is recommended that the Geriatric Pain Measure Turkish version should be applied on different groups with different socio-demographic features and the validity and reliability of analysis should be examined.Key Words: Geriatric Pain Measure, validity, reliability, nursing.