Serbest zaman katılımı, psikolojik iyi olma ve serbest zaman engelleri ile başetme stratejilerinin üniversite öğrencileri üzerinde incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerinin cinsiyetlerine görepsikolojik iyiolma durumlarının, serbest zaman engelleriyle baş etme stratejilerinin ve serbest zaman egzersiz katılımlarının ayrıcaserbest zaman egzersizlerine katılım düzeylerine görepsikolojik iyi olma durumlarının ve serbest zaman engelleriyle baş etme stratejilerinin farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek ve öğrencilerin psikolojik iyi olma durumları, serbest zaman engelleriyle baş etme stratejileri ve serbest zaman egzersiz katılımlarıarasındaki ilişkiyi saptamaya yöneliktir. Araştırmanın evrenini Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinde 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Fakültelerde, Yüksekokullarda ve Meslek Yüksekokullarında öğrenim gören 10.233 kadın, 11.595 erkek toplam 21.828 öğrenci oluştururken örneklemi ise rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 400 kadın (Ortyaş=19.48±1.62), 400 erkek (Ortyaş=19.98±2.25), toplam 800 (Ortyaş=19.73±1.98) öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak; bireylerin serbest zaman içerisinde egzersiz aktifliğini ölçmek amacıyla 1985'te Godin and Shephard (92) tarafından geliştirilen `Serbest Zaman Egzersiz Anketi` nin Türkçe adaptasyon çalışması, Yerlisu Lapa ve Yağar (93) tarafından yapılmıştır. Katılımcıların psikolojik iyi olma durumlarını ölçmek amacıyla Ryff (23) tarafından geliştirilen ve Akın tarafından (94) Türk kültürüne uyarlanan `Psikolojik İyi Olma Ölçekleri` ve katılımcıların serbest zamanlarında karşılaştıkları engellerle baş etmek için geliştirdikleri stratejilerinin düzeyini belirlemek amacıyla, Hubbard and Mannell (70) tarafından geliştirilen, Elkins (81) tarafından rekreasyonel kampüs sporlarına modifiye edilen ve Beggs et al. (95) tarafından geçerliği doğrulanan, Türk üniversite öğrenciler için Türkçe adaptasyonu Yerlisu Lapa (96) tarafından gerçekleştirilen `Serbest Zaman Engelleri ile Baş Etme Stratejileri Ölçeği` kullanılmıştır.Araştırmada tanımlayıcı istatistik dışında, çıkarımsal istatistiği ve farklılığı tespit etmek için homojenlik ve normal dağılım koşulları yerine gelmediğinden parametrik olmayan testlerden Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis Varyans Analizi uygulanmıştır. Korelasyon katsayıları ise normal dağılım olduğunda Pearson çarpım-moment korelasyon katsayısı, normal dağılım olmadığında Spearman'ın sıralama korelasyon katsayısı ile hesaplanmıştır. Ayrıca nitel verilerde korelasyon Pearson Ki Kare testi ile hesaplanmıştır. Sonuçlar .05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Toplanan veriler, SPSS 18.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.Sonuç olarak; üniversitede öğrenim gören öğrencilerin psikolojik iyi olma durumları ve alt boyutları hem serbest zaman engelleriyle baş etme stratejileri hem de serbest zaman egzersiz katılımlarıyla pozitif doğrusal yönde ilişki göstermektedir. Öğrencilerin cinsiyetlerine göre psikolojik iyi olma durumlarının bazı alt boyutları ve serbest zaman egzersizine katılımları anlamlı şekilde farklılık gösterirken, serbest zaman engelleriyle baş etme stratejileri farklılık göstermemektedir. Serbest zaman egzersiz katılım düzeylerine (hafif, orta, yüksek şiddette) göre ise, psikolojik iyi olma durumlarının bazı alt boyutları ve serbest zaman engelleriyle baş etme stratejileri farklılık göstermektedir. Bu sonuçlara göre; kadınların psikolojik iyi olma durumları anlamlı fark çıkan alt boyutlarda daha yüksek iken serbest zaman egzersiz katılımları erkeklere göre daha düşüktür. Serbest zaman egzersiz katılım şiddeti hafif ve yüksek olan bireylerin psikolojik iyi olma durumları anlamlı fark çıkan alt boyutlarda daha yüksektir.Anahtar Kelimeler: Psikolojik İyi Olma, Serbest Zaman Egzersizi, Serbest Zaman Engelleri ile Baş Etme Stratejileri, Üniversite Öğrencileri

The aim of this study is to determine whether psychological well-being statuses of university students according to their genders, their leisure negotiation strategies and their leisure exercise participation and also, their psychological well-being with respect to participation level to leisure exercises and their leisure negotiation strategies have been differentiated or not and detect the relationship between psychological well-being, leisure negotiation strategies and leisure time exercise participation of students. Population of the study consisted of a 21.828 students as 10.233 females and 11.595 males having education in faculties, schools and vocational schools while sample consisted of 400 females (Mage=19.48±1.62), 400 males (Mage=19.98±2.25) making 800 (Mage=19.73±1.98) students at total selected with random sampling method. In the study, Turkish adaptation study of `Leisure Exercise Questionnaire` developed by Godin and Shephard (92) in 1985 with the purpose if measuring activity within leisure time of individuals was made by Yerlisu Lapa ve Yağar (93). Psychological Well-being Scales` developed by Ryff (23) and adapted to Turkish culture by Akın (94) was used with the purpose of measuring psychological well-being of participants, and `Leisure Negotiation Strategies Scale` was used developed by Hubbard and Mannell (70), modified to recreational campus sports by Elkins (81), validated by Beggs et al. (95) and adapted to Turkish for Turkish university students by Yerlisu Lapa (96) with the purpose of determining the level of strategies developed to handle obstacles encountered in leisure times of participants.In the study, descriptive statistics, deductive statistics, and as normal distribution conditions cannot be realized, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis Variance Analysis from non-parametrical tests were applied apart from descriptive statistics. Correlation coefficients were calculated with Pearson product-moment correlation coefficient on normal distribution, and with Spearman's rank correlation coefficient on abnormal distribution. However, correlation in qualitative data was calculated with Pearson Chi Square Test. Results were assessed in .05 significance level. Collected data were analyzed using SPSS 18.0 package program.Consequently, psychological well-being of students having education in universities and sub-dimensions thereof show positive linear relationship with both leisure negotiation strategies and leisure time exercise participations. While some sub-dimensions of psychological well-being statutes of students with respect their genders and leisure exercise participations show significant difference, leisure negotiation strategies do not. As for leisure exercise participation levels (mild, moderate, severe), some sub-dimensions of psychological well-being and leisure negotiation strategies show difference. According to these results, while psychological well-being of females are higher in some sub-dimensions with significant difference, leisure exercise participations are lower with respect to males. Psychological well-being of individuals having light and strenuous leisure exercise participation intensity are higher in sub-dimensions with significant difference.Key Words: Psychological Well-Being, Leisure Time Exercise, Leisure Negotiation Strategies, University Students