Dolaylı vergilerin işletmede muhasebeleştirilmesi raporlanması ve uygulamaya yönelik öneriler

Abstract

Devletler, kanunların kendilerine yüklemiş olduğu görevlerin finansmanında ağırlıklı olarak vergileri kullanmaktadırlar. Ülkemizde vergi, şüphesiz ki kamu giderlerinin finansmanında büyük önem taşımaktadır. Öyle ki Geçtiğimiz son on yılda vergi gelirlerinin Bütçe Gelirleri içersindeki payı ortalama %85 olarak gerçekleşmiştir. Türkiyede vergi gelirlerinin dağılımına baktığımızda ise dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payının gittikçe arttığı görülmektedir. Mevcut vergi sistemimizde ülkemizde toplanan vergilerin %67si dolaylı vergilerden, %33ü dolaysız vergilerden oluşmaktadır. Uygun bir biçimde tasarlanmış ve etkin bir şekilde yürütülebilen doğrudan vergileme sistemi direkt olarak şirketlerin ve gerçek kişilerin kazançlarından vergi alması ile gelir dağılımı eşitsizliklerinin önemli bir bölümünün giderilmesine yardımcı olabilmektedir. Ancak Türkiyenin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkeler, vergiye karşı tepkinin azaltılması ve dolaylı vergilemedeki etkinlik nedeniyle, bütçeye gelir toplamak için doğrudan vergiler yerine dolaylı vergilere yönelmektedir. Vergi gelirleri içersinde önemli bir paya sahip olan ve ağırlığı her geçen gün artan dolaylı vergiler ticari hayatta faaliyette bulunan işletmelerin sıklıkla karşılaştığı işlemlerdendir. Bu işlemlerin objektif ve tutarlı bir şekilde muhasebe kayıtlarına ve finansal tablolara aktarılarak, işletmenin sermayedarlarına, devlete ve diğer ilgili birimlere doğru bilginin aksettirilmesi ve uygulamada birliğin sağlanması çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Governments; heavily use the taxes in financing the duties assigned by the laws. In our country nodoubt taxes are of agreat importance in financing public expenditures, so that with in the past 10 years tax income rate in the budget in come has been % 85 on average. When we look through the distrubition of tax revenues in Turkey, it is seen that in direct tax rate in tax revenue has been steadily increasing. In the current tax system,taxes collected in Turkey are consist of % 67 indirect taxes,% 33 direct taxes.Direct taxation system, designed properly and execute defficiently can help obviating the great part of the income distrubition in equality by taxing the corporate profit sand individual earnings directly. However devoloping countries including Turkey incline towards indirect taxation rather than direct taxation toreducethereaction to taxing and because of the efficiency in indirect taxing.Indirect taxes, having a prominentand growing share in tax revenues are common transaction swith which corporations, operating in commercial life are faced frequently. The purpose of this study is to reflect the prope in formation to share holders, government and other relevant units by transferring the setrans actions to accounting record and financial statement and to provide uniformity in practice.