Neuman`ın sistemler modeline temellendirilmiş depresyonla başa çıkma programı`nın hastaların başa çıkma stratejileri, öz saygı ve depresyon düzeylerine etkisi

Abstract

Amaç: Neuman Sistemler Modeli'ne temellendirilmiş Depresyonla Başa Çıkma Programı'nın depresyon tanılı bireylerin başa çıkma stratejileri, öz saygı ve depresyon düzeylerine etkisini saptamaktır. Yöntem: Araştırma ön-test son-test düzeninde tek körlü randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini 43 katılımcı (girişim-24 ve kontrol-19) oluşturmuştur. İlk karşılaşmada her iki gruba ölçüm araçlarının ön testi uygulanmıştır. Kontrol grubuna bir ay sonra son test uygulanmıştır. Girişim grubuna bir ay süren program uygulanmış ve hemen ardından son test yapılmıştır. Son testten iki ay sonra izlem verileri toplanmıştır. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Beck Depresyon Ölçeği, Rosenberg Öz Saygı ölçeği, Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler karışık desenler için (2×3 split-plot) iki faktörlü varyans analizi (ileri analiz için Bonferroni testi) ve Spearman Korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda Neuman Sistemler Modeli'ne temellendirilmiş Depresyonla Başa Çıkma Programı'nın depresyon ve öz saygı düzeylerinde ve başa çıkma stratejilerinde (sorun çözme, sosyal destek arama, kaçınma) zaman ve grup ortak etkisinin anlamlı olduğu; girişim grubunda depresyon düzeyindeki azalmanın öz saygı düzeyindeki yükselme ve kaçınma stratejisi kullanma düzeyindeki azalma ile ilişkili olduğu bulunmuştur (p<0,05). Üçüncü ayda yapılan izlemlerde etkilerin devam ettiği ancak azaldığı saptanmıştır.Sonuç: Neuman Sistemler Modeline temellendirilen Depresyonla Başa Çıkma Programı depresyon düzeyini azaltma, öz saygı düzeyini artırma, başa çıkma stratejilerinden sorun çözme ve sosyal destek arama stratejilerini artırma ve kaçınma stratejisini azaltmada etkili olmuştur. Böylece Neuman'ın Sistemler Modeline göre ikincil ağırlıklı, birincil ve üçüncül koruma ile direnç hatları güçlendirilerek temel yanıtın (depresyon) azaltılabileceği doğrulanmaktadır. Depresyonla başa çıkmada psikoeğitim uygulamalarının sürekliliğinin sağlanması önerilir.Anahtar Kelimeler: psikiyatri hemşireliği, depresyon, öz saygı, neuman sistemler modeli, psikoeğitim.

Objective: The aim of this study is to determine the effect of Coping with Depression Program based on Neuman's Systems Model on the coping strategies, self esteem, and depression levels of the depression-diagnosed patients. Method: The research was a pretest-posttest designed, single-blind, randomized controlled, and experimental study. The sample of the study consisted of 43 participants (intervention-24 and control-19). The pretest of the measurement tools was conducted on both groups in the first encounter. Posttest was conducted on the control group a month later. A monthly program was conducted on the intervention group and posttest was carried out right after it. The monitoring data were collected two months after the posttest. Data were collected by using Personal Information Form, Beck's Depression Inventory, Rosenberg's Self-Esteem Scale, and the Coping Strategies Scale. Data were evaluated by two-factor variance analysis for the mixed designs (2x3 split-plot) (advanced analysis Bonferroni Test) and Spearman Correlation Analysis.Results: As a result of the analyses carried out, in depression and self-esteem levels and coping strategies (solving problem, seeking social support, avoidance) of Coping with Depression Program based on Neuman's Systems Model, it was found out that time and group common effect was meaningful; decrease in the depression level of the intervention group correlated with the increase in the level of self-esteem and the decrease in the level of avoidance strategy (p<0,05). In the monitoring carried out in the third month, it was determined that the effects continued but decreased.Conclusion: Coping with Depression Program based on Neuman's Systems Model was effective on decreasing the level of depression, increasing the level of self-esteem, increasing the problem solving and seeking social support of coping strategies, and decreasing the avoidance strategy. Thus, it was confirmed that core response (depression) could be reduced by strengthening the resistance lines with the intensive secondary, primary and tertiary prevention according to Neuman's Systems Model. It was recommended that psycho-educational interventions should be provided with continuity in order to cope with depression.Key words: psychiatric nursing, depression, self esteem, neuman systems model, psychoeducation.