Kur`an`da toplumların liderlere tepkileri

Abstract

Allah fert ve toplumların dünya ve ahiret mutluluğuna ulaşmalarını sağlamak ve karşılaşabilecekleri tehlikelerden onları korumak için insanlık tarihi boyunca onların çok yönlü olarak ilişki biçimlerini belirlemiştir. Bu ilişkilerin sürdürülmesi ise başta peygamberler olmak üzere toplumu yönlendiren çeşitli liderler aracılığı ile olmuştur. Bu liderlerin toplumla ilişkisi bağlamında Kur'an'da toplumların liderlere tepkileri konusu tezimizde araştırılmıştır.Tezimiz bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konu, amaç, yöntem, bu konuda yapılan çalışmalar ve toplum, lider gibi konumuzla ilgili temel kavramlar işlenmiştir.Birinci bölümde Kur'an'da imam, sultan, melik gibi liderlikle ilgili kavramlar, olumlu ve olumsuz, peygamber olan ve olmayan lider tipleri incelenmiştir. İkinci bölümde Kur'an'da grup ve topluluk ifade eden kavramlarla dinî, siyasî, etnik ve sosyo-ekonomik açılardan topluluk tipleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise tezimizin esas konusunu oluşturan liderlerin toplumlardan dinî, siyasî ve hukukî talepleri, toplulukların bu taleplere göstermiş oldukları olumlu ya da olumsuz tepkiler, bu tepkilerin dinî, siyasî, ekonomik, psikolojik, ahlakî ve psikolojik sebepleri ile tepkilerin sonuçları araştırılmıştır. Toplumların liderlere karşı göstermiş oldukları tepkilerin şekil ve sebepleri incelenerek toplum psikolojisi tespit edilmeye çalışılmış ve liderlerin bu toplum psikolojisine karşı nasıl tavır alacakları noktasında ilkeler ve yöntemler üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Gösterilen olumsuz tepkiler nedeniyle karşılaşılan olumsuz sonuçlardan günümüz toplumlarının nasıl ders çıkarmaları ve aynı hatalara düşmemelerinin mümkün olabileceğine ve buna mukabil gösterilen olumlu tepkilerin toplumlara sağladığı pozitif sonuç ve kazanımlara dikkat çekilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kur'an, Toplum, Lider, Tepki.

God determined multiple ways of relationships for individuals and societies to enable them reach the happiness of world and after-life and protect them from potential hazards throughout the history of humanity. And, maintaining these relations could be possible by means of several leaders who direct the society mainly prophets. Our thesis researches the societies' reactions to these leaders in Quran within the context of these leaders' relationship with the society.Our thesis consists of an introduction and three chapters. The introduction part addresses subject, purpose, method, studies done in this regard and concepts in relation to our subject such as society and leaders.The first chapter analyses concepts such as imam, sultan, meliq in Quran, positive and negative, prophet and non-prophet leader types. The second chapter deals with the concepts which refer to group and community in Quran and types of community in religious, political, ethnic and socioeconomic terms. The third chapter, on the other hand, investigates the religious, political and legal demands of the leaders that constitute the main subject of our thesis from the communities, positive or negative reactions shown by the communities to these demands, religious, political, economic, psychological, moral and psychological reasons of these reactions and the consequences of the reactions. Societies' reactions to leaders have been analyzed in terms of their way and reasons and society psychology has been attempted to be determined and assessments have been made on the principles and methods at the point of what kind of an attitude leaders will have towards this society psychology. Attention has been drawn to how contemporary societies can have lesson from the negative results experienced due to negative reactions shown and which mistakes they could prevent and on the other hand positive results and gains provided by the positive reactions to the societies.Keywords: Quran, Society, Leader, Reaction.