Beden eğitimi öğretmenlerinin öğrenen özerkliğini destekleme davranışları ile mesleki öz-yeterlik algıları

Abstract

Amaç: Beden eğitimi öğretmenlerinin bazı değişkenlere göre öğrenen özerkliği destekleme davranışlarını ve öğretmen öz-yeterlik algılarını incelemek ve birbirleri arasındaki ilişkiyiortaya koymaktır. Yöntem: Araştırma tarama modelindedir. 2016-2017 öğretim yılında Antalya ilinin merkez ilçelerinde görev yapan 724 öğretmen bulunmaktadır. Bu evrenden tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen 393 öğretmen örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Oğuz (2013) tarafından geliştirilen `Öğrenen Özerkliğini Destekleme Davranışları Ölçeği` Tschannen-Moran ve Hoy (2001) tarafından geliştirilen, Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından Türkçe' ye uyarlanan `Öğretmen Öz-yeterlik Algısı Ölçeği` ve `Kişiler Bilgi Formu` kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Mann Whitney-U testi, Wilcoxon Signed Ranks Testi, Kruskall Wallis-H testi, Spearman Brown Korelasyon katsayısı teknikleri kullanılmıştır. Ölçeklerin örneklem grubuna uygunluğunun belirlenmesi için AMOS programında Doğrulayıcı Faktör Analizi yapılmıştır. Bulgular: Beden eğitimi öğretmenlerinin öğrenen özerkliğini destekleme davranışlarını gerekli bulmaları ve sergilemelerine ilişkin görüşleri, duygu ve düşünce desteği boyutunda kadın öğretmenler lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Hizmet içi kursa katılan öğretmenler lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Öğretmenlerin öğrenen özerkliğini destekleme davranışı gerekliliği ve sergilemesine ilişkin görüşleri; mesleki deneyimlerine, okul türü, öğretim kademesi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermemektedir. Beden eğitimi öğretmenlerinin, öğretmen öz-yeterlik algıları okul türü, öğretim kademesi, hizmet içi kursa katılma durumu değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermektedir. Sonuç: Öğretmenlerin öğrenen özerkliğini destekleme davranışları gereklilik ve sergilemelerine ilişkin görüşleri ile öğretmen öz-yeterlikleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: öğrenen özerkliği, öğretmen öz-yeterliği, beden eğitimi öğretmeni, öğretmen özerklik desteği.

Objective: The aim of this study is to examine physical education and sport teacher's learnerautonomy support behaviours and teacher's self-efficacy perceptions in terms of some variables and to show the relation between each other. Method: There are 724 physical education teachers who work in the central districts of Antalya province in 2016-2017 school year and these teachers are the population of this study. Sample of this study includes 393 physical education teachers randomly selected from population. In this study, the Learner Autonomy Support Scale developed by Oguz (2013); `Teachers' Sense of Efficacy Scale` developed by Tschannen-Moran and Hoy (2001) and adapted to Turkish by Çapa, Çakıroğlu and Sarıkaya (2005); and `Personal Information Form` were used as data collection tools. To analyze the data, Mann Whitney U test and Wilcoxon Signed Ranks test, Kruskal Wallis-H test and Spearman Brown correlation coefficient techniques were used. Confirmatory Factor Analysis in AMOS (Analysis of Moment Structure) was done for the sample group conformity of scales.Results: There is a difference between physical education teachers' finding learner autonomy support behaviours. Female teachers were significantly better than male teachers in the support of emotion and thought sub-domain. Teachers attending in-service course were significantly better than those not to attend. Teachers' opinions on the necessity and demonstration of learner autonomy support behaviours show no statistically significant difference in terms of occupational experience, type of school, teaching stage. While there was statistically significant difference on physical education teachers' teacher self-efficacy perceptions according to type of school, teaching stage, attending in-service courses; there was no statistically significant difference on gender and occupational experience variables. Conclusion: There is a positive significant relationship between the teachers' learner autonomy support behaviours and teacher's self-efficacy.Key words: learner autonomy, teacher self-efficacy, physical education and sports teacher,teacher autonomy support.