Yükselen güçlerin insani diplomasisini anlamak: Afrika`da 2000 sonrası Türkiye ve Brezilya

Abstract

Devletlerin klasik diplomasi araçlarının yanında farklı yöntemlerle de ilişki kurmaya başlamaları yeni diplomasi türlerini ortaya çıkarmış, özellikle 1990'lardan sonra insani meselelere yönelimin de artması ile beraber `insani diplomasi` çalışmaları hız kazanmıştır. İnsani diplomasi aktörleri, ihtiyaç sahibi ülkelere yalnızca acil insani yardım ve kalkınma yardımlarında bulunmamış, aynı zamanda çatışma bölgelerinde barış arabuluculuğu ve inşası faaliyetlerini gerçekleştirmeyi ve uluslararası farkındalık yaratmak amacıyla fikirsel/politik katkılar sağlamayı da hedeflemişlerdir. 2000'ler sonrası `yükselen güç` olarak adlandırılan ülkelerin son yıllarda ekonomik performans ve büyüme hızlarının yanında insani alanda da `yükselen` katkılarıyla dikkat çektikleri görülmektedir. Yükselen güçlerden MIKTA üyesi olan Türkiye ve BRICS grubu içinde yer alan Brezilya; ülkelerdeki sırasıyla 2002 ve 2003 yıllarındaki hükümet değişikliklerinin ardından insani aktör olma özellikleriyle öne çıkmış, iki ülkenin kendi bulundukları coğrafyalarının ardından en fazla insani diplomasi faaliyeti yürüttüğü bölgelerden biri Afrika kıtası olmuştur. Bu tez, bölge için iki ülke tarafından gerçekleştirilen finansal yardım, arabuluculuk girişimleri ve fikirsel/politik inisiyatiflerin benzeşen ve farklılaşan özellikleri ile Brezilya ve Türkiye'nin bu faaliyetlerinin bölgesel ve küresel etkilerini ortaya koymayı amaçlamıştır.Anahtar Sözcükler: İnsani diplomasi, Türkiye, Brezilya, Afrika, yükselen güçler

As countries started to use alternative instruments for diplomacy besides the traditional methods, new types of diplomacy have been created; and especially after the 1990s with the increase in attention to humanitarian issues, studies on `humanitarian diplomacy` have accelerated. Actors of humanitarian diplomacy have not only helped the countries in need of emergency humanitarian aid and development assistance, but also carried out peace mediation and peace-building activities in conflict areas and aimed at providing ideational/political contributions to create international awareness. It is seen that the countries called `rising powers` attracted attention not just by their economic performance and growth rates, but also by their `rising` contributions in the humanitarian field in recent years. Among these rising powers, Turkey, who is a member of MIKTA, and Brazil, who is in the group of BRICS, came to the fore by displaying humanitarian actor features after the governmental changes in 2002 and 2003, respectively. Besides their own regions, African continent is one of the regions that they carried out the most humanitarian activity. This thesis aims at putting forth the similarities and differences of Turkey's and Brazil's financial aids, peace mediation, ideational/political contributions to Africa, as well as their regional and global influences.Keywords: Humanitarian diplomacy, Turkey, Brazil, Africa, rising power